Μάχη με το χρέος
ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΙΖ ΦΑΣΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Το σχέδιο του για τη μείωση του δημοσίου χρέους και την αποκατάσταση της δημοσιονομικής σταθερότητας της χώρας θα παρουσιάσει σήμερα ο Μπάρακ Ομπάμα, θέτοντας τις βάσεις για την επόμενη μεγάλη μάχη του με το Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο. Μπορεί η αμερικανική αγορά να ανάσανε ανακουφισμένη από το συμβιβασμό στον οποίο κατόρθωσαν -κυριολεκτικά τη τελευταία στιγμή- να καταλήξουν Λευκός Οίκος και Κογκρέσο για τη ψήφιση του νέου προϋπολογισμού, όμως η διαμάχη για το ύψος των κρατικών δαπανών αποτελεί μόλις τη πρώτη από τις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο Μπάρακ Ομπάμα στο ευρύτερο πεδίο της δημοσιονομικής πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο πλευρές έχουν ήδη λάβει θέση μάχης για το επόμενο μεγάλο θέμα που θα απασχολήσει το Κογκρέσο τουλάχιστον για τον επόμενο ένα μήνα, και το οποίο αφορά τον καθορισμό του νέου νόμιμου ορίου στο ύψος του ομοσπονδιακού χρέους. Και ήδη σήμερα ο Μπάρακ Ομπάμα, σε προγραμματισμένη ομιλία του στην Ουάσιγκτον, σκοπεύει να παρουσιάσει στο έθνος τα σχέδια του για τη μακροχρόνια πάταξη του χρέους, και τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, που ήδη κινούνται σε επίπεδα ρεκόρ.
Από τη στιγμή που συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου έκαναν γνωστό ότι ο Μπάρακ Ομπάμα σκοπεύει να αναλάβει πρωτοβουλία για το περιορισμό του χρέους, τα αμερικανικά media πήραν κυριολεκτικά φωτιά προσπαθώντας να προβλέψουν τι πρόκειται να ανακοινώσει ο πλανητάρχης. Άλλωστε, η μείωση του χρέους και η επιστροφή της χώρας στη δημοσιονομική σταθερότητα αποτελεί ούτως ή άλλως απαίτηση και προεκλογική δέσμευση των Ρεπουμπλικάνων του Κογκρέσου, και αναπόφευκτα θα συνεχίσει να κυριαρχεί στις πολιτικές συζητήσεις κατά την προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές του 2012. Όμως, η μέχρι τώρα γραμμή του Λευκού Οίκου ήταν ότι η έμφαση της κυβέρνησης θα έπρεπε να συνεχίζει να εντοπίζεται στην ανάπτυξη, στη στήριξη της αγοράς και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, παρά στη συνεχιζόμενη διόγκωση των ελλειμμάτων.
Σημειωτέον ότι βάσει των επίσημων προβλέψεων της κυβέρνησης το έλλειμμα θα φτάσει φέτος στα επίπεδα ρεκόρ του 1,65 τρισ. δολαρίων. Ωστόσο, ακόμη πιο σοβαρό, όσο και άμεσο, είναι το πρόβλημα που αφορά το δημόσιο χρέος και την αύξηση του ανώτατου πλαφόν από το όριο των 14,25 τρισ. δολαρίων.
Σε επιστολή του, τη περασμένη εβδομάδα, προς το Κογκρέσο ο υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ προειδοποίησε ότι ο κρατικός μηχανισμός θα "πιάσει" το ανώτατο όριο του χρέους έως τις 16 Μαϊου. Με τη χρήση κάποιων τεχνικών -όπως για παράδειγμα με τη μετακίνηση χρημάτων μεταξύ των ομοσπονδιακών λογαριασμών- το υπουργείο θα μπορούσε ίσως να κερδίσει άλλο ένα δίμηνο. Όμως, όταν το πλαφόν διαρρηχθεί, το υπουργείο δεν θα μπορεί να προχωρήσει σε δανεισμό, όπως ήδη κάνει συστηματικά, ώστε να χρηματοδοτήσει τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες ή να ανταποκριθεί στην αποπληρωμή ομολόγων που ωριμάζουν, θέτοντας έτσι σε άμεσο κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική ικανότητα και βαθμολογία της αμερικανικής οικονομίας. Έτσι το υπουργείο ζητά από το Κογκρέσο να επικυρώσει άμεσα την αύξηση του ορίου, ενώ στο μεταξύ κυβέρνηση και βουλευτές θα έχουν ανοίξει την εξαιρετικά δύσκολη συζήτηση για τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν τα επόμενα χρόνια για τη μείωση του χρέους.
Βεβαίως, το πρόβλημα είναι ότι οι Ρεπουμπλικάνοι δεν εμφανίζονται πρόθυμοι να συναινέσουν στην αύξηση του ορίου, όσο δεν έχουν ξεκαθαριστεί, και συμφωνηθεί, τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για τη πάταξη των ελλειμμάτων. Και με δεδομένη τη διαφορετική στρατηγική που φαίνεται να υιοθετούν οι δύο πλευρές, Κογκρέσο και Λευκός Οίκος, η συμφωνία δεν φαντάζει εύκολη ή γρήγορη.
Η πρόταση των Ρεπουμπλικάνων, όπως ήδη παρουσιάστηκε προ ημερών από τον Ρεπουμπλικάνο βουλευτή και πρόεδρο της επιτροπής προϋπολογισμού της Βουλής, Πολ Ράιαν, στηρίζεται κυρίως στη δραστική μείωση των δαπανών με έμφαση στο σύστημα υγείας και τα δύο βασικά υγειονομικά προγράμματα του δημοσίου, το Medicaid (που προσφέρει κάλυψη στους φτωχούς) και το Medicare (που αφορά τους συνταξιούχους), και τα οποία ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος των συσσωρευμένων κρατικών χρεών. Ωστόσο, το κυβερνητικό σχέδιο, τις βασικές γραμμές του οποίου αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα ο Μπάρακ Ομπάμα, βασίζεται σε έναν πολυετή συνδυασμό περικοπών των δαπανών και αυξήσεων των φόρων προς τα υψηλότερα εισοδήματα. Βέβαια, το μεγαλύτερο μέρος των περικοπών που αναμένεται να προτείνει ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται επίσης ότι θα αφορά το σύστημα υγείας. Όμως, οι δύο πλευρές αναμένεται να κονταροχτυπηθούν σκληρά αναφορικά με τις αυξήσεις των φόρων που επιζητά παράλληλα ο Λευκός Οίκος, και που οι Ρεπουμπλικάνοι ούτε καν θέλουν να ακούσουν, πόσο μάλλον να συζητήσουν.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1
