ΘΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣΕΙ Η ΕΚΤ;



Της Ελένης Στεργίου

Θα αυξήσει τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύριο ή τελικά "μπλόφαρε" για να ασκήσει πιέσεις στη Σύνοδο Κορυφής που προηγήθηκε; Κανονικά, ένα δημοσιογραφικό άρθρο δεν πρέπει να ξεκινά με απορίες, αλλά οι κανόνες… έχουν γίνει εξαίρεση, έτσι και αλλιώς, τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να βλέπουμε σε όλα και μια… τρίτη πλευρά του νομίσματος. Ακόμα και η ΕΚΤ έγινε απρόβλεπτη. Αν τελικά προβεί σε αύξηση επιτοκίων την ερχόμενη Πέμπτη, τότε θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της που θα το κάνει πριν από την αμερικανική κεντρική τράπεζα.
Και για να επανέλθουμε στην τρίτη πλευρά… αρκετοί σχολιαστές, όχι μεσημεριανών εκπομπών, αλλά μεγάλων ειδησεογραφικών πρακτορείων, ερωτώμενοι για την κίνηση της ΕΚΤ να προαναγγείλει αύξηση επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίασή της τον Απρίλιο, πίστεψαν (οι αναλυτές) ότι στέλνει ένα μήνυμα στους πολιτικούς ηγέτες. Δηλαδή, ότι οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να διευθετηθούν στη Σύνοδο Κορυφής στις 24 Μαρτίου. Αν ήταν έτσι, το κόλπο δεν έπιασε… ηχεί στις σκέψεις κάποιων. Το όχι τόσο σπουδαίο αποτέλεσμα της Συνόδου δεν έλυσε πραγματικά το πρόβλημα χρεών της Ευρωζώνης.

Αρα… νέο πείραμα εν όψει. Θα τα καταφέρει η Ευρωζώνη, έχοντας αυξήσει πρώτα τα επιτόκια, μετά… να βρει λύση στο δημοσιονομικό και γενικότερα οικονομικό της πρόβλημα;

Το έχει στο…DNA της

Πάντως, είναι στο DNA της Κεντρικής Τράπεζας της Ευρώπης να μην μπορεί να αποδεχθεί υψηλά ποσοστά πληθωρισμού… κάτι σαν κληρονομικό χάρισμα που έχουν τα μέλη της, αφού δίνουν προτεραιότητα στη σταθερότητα των τιμών. Και παρότι ΕΚΤ και FED, ιστορικά, έχουν δεχθεί παρόμοιες πληθωριστικές πιέσεις, η αντιμετώπιση ήταν διαφορετική. Η ομοσπονδιακή τράπεζα έδινε βαρύτητα στην απασχόληση και τη στήριξη της ανάπτυξης της οικονομίας, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τον πληθωρισμό.
Αλλά η κίνηση αυτή της ΕΚΤ να προβεί πρώτη σε αυξήσεις επιτοκίων είναι και το αποτέλεσμα της ιστορικής αλλαγής στην παγκόσμια οικονομία: η αυξημένη επιρροή που η Ασία, και όχι οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει στην οικονομία της Ευρωζώνης. "Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε έναν νέο κόσμο όπου ο κύκλος αύξησης επιτοκίων αυτή τη φορά δεν θα ξεκινήσει από τη FED" δήλωσε χαρακτηριστικά ο Jens Sondergaard, ανώτερος οικονομολόγος της Nomura. Το εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, κ. Lorenzo Bini Smaghi, τόνισε πως οι υψηλές τιμές των προϊόντων φρενάρει την ανάπτυξη στις αναδυόμενες οικονομίες, προειδοποιώντας πως η Ευρωζώνη κινδυνεύει από την εισαγωγή πληθωρισμού από την Κίνα, όπου οι τιμές καταναλωτή έχουν αυξηθεί, ετησίως, 5%.

Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική που έχει ήδη ξεκινήσει από τις κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, είναι πολύ σημαντική για τον υπόλοιπο κόσμο. Σημειώνεται πως η Κίνα αύξησε τα βασικά επιτόκια τρεις φορές και τα ελάχιστα αποθεματικά των εμπορικών τραπεζών πέντε φορές από τον Οκτώβριο.

Ποιο είναι το πρόβλημα

Ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων θα πλήξει χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία περισσότερο από άλλες. Τα δύσκολα, δηλαδή, θα τα συναντήσουν οι καταχρεωμένες χώρες της Ευρώπης στην προσπάθειά τους να αντλήσουν χρηματοδότηση από τις αγορές ομολόγων κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Σημειώνεται πως οι χώρες της Ευρωζώνης καλούνται να εκδώσουν νέα ομόλογα ύψους 147 δισ. ευρώ τους επόμενους τρεις μήνες.

Ετσι, η ΕΚΤ παραμένει σε δύσκολη θέση, έχοντας να εφαρμόσει αυστηρότερη πιστωτική πολιτική, χωρίς όμως να έχει ξεφορτωθεί τις ευθύνες παροχής ρευστότητας.
"Χώρες όπως η Πορτογαλία, το Βέλγιο ή η Ισπανία θα πονέσουν περισσότερο. Η Ευρωζώνη των δύο ταχυτήτων θα γίνει εντονότερη όταν οι αδύναμες χώρες θα πασχίζουν να αντλήσουν χρηματοδότηση, ενώ οι χώρες με αξιολόγηση ΑΑΑ, όπως η Γερμανία, δεν θα έχουν ιδιαίτερα προβλήματα στο δανεισμό" εξηγεί στο Bloomberg ο David Schnautz, αναλυτής της Commerzbank.

Τι δείχνουν οι αναλυτές

Εάν τελικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυξήσει τα επιτόκια, θα είναι η πρώτη φορά από τον Ιούλιο του 2008. Οι αναλυτές σε δημοσκόπηση του Reuters προβλέπουν πως τελικά θα γίνει το αναμενόμενο και την επόμενη εβδομάδα το ακριβότερο κόστος χρήματος θα είναι γεγονός. Μάλιστα, αναμένουν να γίνουν και άλλες αυξήσεις μέχρι το τέλος του έτους. Αντίθετα, για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν περιμένουν να ανακοινώσει κάποια αύξηση μέχρι το 2012. Ωστόσο, πολλοί αναλυτές αναμένουν πως το επιτοκιακό χάσμα με την ΕΚΤ θα το "κλείσει" σε σύντομο διάστημα από τη στιγμή που θα ξεκινήσει την πρώτη αύξηση.

Οι επιπτώσεις στα χρηματιστήρια

Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι η πρώτη αύξηση των επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες δεν είναι καταστροφική για τα χρηματιστήρια. Ειδικά όταν αυτή έρχεται μετά το τέλος μιας ύφεσης. Από τα στοιχεία του οίκου προκύπτει ότι τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ενισχύονται κατά μέσο όρο κατά 17% στους 12 μήνες πριν από την πρώτη αύξηση επιτοκίων της FED και κατά 7% στους 6 μήνες πριν από την κίνηση. Μετά την αύξηση των επιτοκίων, η αναλογία ρίσκου/ανταμοιβής των μετοχών στην Ευρώπη είναι πλέον λιγότερο ευνοϊκή, αφού οι πιθανότητες να σημειωθούν θετικές αποδόσεις στο επόμενο 12μηνο υπολογίζονται ιστορικά στο 57%.

Η Morgan Stanley διαπίστωσε ότι κάθε φορά που η FED ανοίγει έναν νέο κύκλο αύξησης των επιτοκίων, οι ευρωπαϊκές μετοχές βιώνουν μία διόρθωση. Οπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία, αυτή η διόρθωση είναι της τάξης του 13% κατά μέσο όρο, όμως, οι διαφοροποιήσεις είναι σημαντικές, αφού το 2004 και το 1981 σημειώθηκε πτώση μόλις 8%, ενώ το 1976 οι απώλειες ήταν μεγαλύτερες, της τάξης του 21%. Μεγάλες διαφοροποιήσεις καταγράφονται επίσης στη διάρκεια αυτής της περιόδου διόρθωσης, αφού το 1980 διήρκεσε μόλις 54 ημέρες, ενώ το 1994 κράτησε 400 ημέρες. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια θα "βαλτώσουν" για τους επόμενους 3 έως 6 μήνες, προβλέπει η Morgan Stanley, καθώς θα "χωνεύουν" τα νέα δεδομένα στην οικονομία. Σε αυτό το διάστημα, δεν αποκλείεται να σημειωθεί μεταβλητότητα, ωστόσο, σύμφωνα με τον αμερικανικό επενδυτικό οίκο, είναι απίθανο να καταγραφεί πτώση σε διψήφιο ποσοστό ή άνοδος των χρηματιστηρίων σε νέα υψηλά. Και αυτό γιατί οι αγορές καλούνται να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα της επερχόμενης αύξησης των επιτοκίων, της αύξησης του πληθωρισμού και της κορύφωσης των οικονομικών δεικτών.
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1