Τράπεζες: Σαφάρι κεφαλαίων για το κρίσιμο 10%
05/03/2012 - 08:52


Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Η Αξία)

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του PSI ξεκινά η αγωνία τραπεζιτών και βασικών μετόχων για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κεφαλαίων που θα τους επιτρέψουν να διατηρήσουν τον έλεγχο των τραπεζών τους. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το σύνολο της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα κυμανθεί στα 40 δισ. ευρώ και θα απαιτηθεί η κάλυψη ενός ποσοστού της τάξης του 10-12% από τους παλαιούς μετόχους, για να μπορέσουν στη συνέχεια να αντλήσουν κεφάλαια από το ΤΧΣ, απολαμβάνοντας τις ευνοϊκές ρυθμίσεις ως προς το είδος των μετοχών (π.χ. αναστολή του δικαιώματος ψήφου) που θα εκδοθούν υπέρ του Ταμείου. Αρα, οι παλιοί μέτοχοι θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να καλύψουν (με πρόχειρους υπολογισμούς) περί τα 4-4,5 δισ. ευρώ. Ποσό που βέβαια δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο, ιδιαίτερα σε συνθήκες όπως αυτές που επικρατούν σήμερα, και αν συνεκτιμηθεί ότι η τρέχουσα συνολική κεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών στο Χ.Α. δεν ξεπερνά τα 5 δισ. ευρώ. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τραπεζίτες άσκησαν πιέσεις προς την κυβέρνηση να μειωθεί περαιτέρω το μέγεθος της «υποχρεωτικής συμμετοχής» στο 5%, όμως υπήρξε ξεκάθαρη άρνηση από τον Ευ. Βενιζέλο, κυρίως λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του ΔΝΤ να συζητήσει καν ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Σαφάρι για… συμμάχους

Ξεκινά λοιπόν το επόμενο διάστημα το μεγάλο «σαφάρι» για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες, με εντελώς διαφορετικές παραμέτρους και προϋποθέσεις για καθεμία από αυτές. Και αυτό έχει κυρίως να κάνει με τη φύση του μετοχολογίου τους και το ποιοι είναι ανά περίπτωση οι βασικοί μέτοχοι. Γιατί, για παράδειγμα, διαφορετικά είναι τα πράγματα για τη Eurobank, όπου υπάρχει σήμερα μεγαλομέτοχος, και διαφορετικά για την Alpha ή την Πειραιώς, ο οποίες είναι κατ’ ουσίαν πολυμετοχικές. Οπως διαφορετικές είναι οι συνθήκες για την Εθνική, η οποία έχει μετόχους που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το ελληνικό Δημόσιο. Οσο για την Αγροτική, αποτελεί μια εντελώς ξεχωριστή και δραματική περίπτωση, που είναι και ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος της τρόικας, ενώ το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο που υποτίθεται ότι προορίζεται προς πώληση, επίσης έχει μετόχους που πολύ δύσκολα μπορούν να συμμετάσχουν.

Ποιος θα καλύψει τις αυξήσεις;

Με αυτά τα δεδομένα θα διερευνηθεί από τους τραπεζίτες κατά πόσο ορισμένοι ξένοι σύμμαχοί τους προτίθενται να συνδράμουν στις αυξήσεις κεφαλαίου. Οπως για παράδειγμα η Alpha, που λογικά θα στραφεί για κεφαλαιακή ενίσχυση στο Κατάρ, η Πειραιώς, που θα προσδοκά σε συνδρομή από τον Τσέχο και τον Ρώσο μέτοχό της, ο Σπ. Λάτσης, που ενδεχομένως θα αξιοποιήσει τις διεθνείς διασυνδέσεις και γνωριμίες του. Και βέβαια μένει να φανεί ποιον ακριβώς ρόλο θα παίξουν οι ξένοι επενδυτικοί οίκοι και αν θα αναλάβουν hard underwriting. Γιατί εκεί μπορεί να κρύβονται πολλά σε σχέση με την επόμενη μέρα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Εξαρτώνται πολλά από το ποιος ή ποιοι θα είναι οι ανάδοχοι, καθώς είναι εντελώς διαφορετικό να συμμετάσχουν αναλογικά σε μια αύξηση κεφαλαίου όλοι οι μέτοχοι και άλλο να καλύψουν μεγάλο μέρος της αύξησης ορισμένοι εξ αυτών, ενισχύοντας τα ποσοστά τους. Γεγονός το οποίο θα σηματοδοτήσει την αρχή της σταδιακής απόκτησης του ελέγχου από τους ξένους μετόχους. Πολύ περισσότερο μάλιστα από τη στιγμή που, ύστερα από μία διετία, θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν ένα πρόσθετο 10%. Ενώ βεβαίως δεν πρέπει να αποκλείσει κανείς το ενδεχόμενο να εμφανιστεί μέτοχος (πχ ξένη τράπεζα) που θα ενδιαφερθεί να αναλάβει μεγαλύτερο ποσό της συνολικής αύξησης από το «απαιτούμενο» 10%. Γιατί εδώ πρέπει να θυμίσουμε ότι συνολικά το ποσό της αύξησης κεφαλαίου που θα ζητήσουν οι τράπεζες και θα καλυφθεί από το ΤΧΣ αν δεν υπάρξει ανταπόκριση, θα αντιστοιχεί με το ύψος των κεφαλαίων που θα απαιτηθούν για να εξασφαλιστεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια, αφού πρώτα γίνουν τα απαιτούμενα business plans με περικοπές δαπανών, πωλήσεις θυγατρικών εντός και εκτός Ελλάδας κ.λπ.

Τα ρέστα τους για την επιτυχία του PSI

Τελεσίγραφο Βενιζέλου στους ομολογιούχους και συνάντηση με τραπεζίτες

Καθώς όλος ο σχεδιασμός για το νέο πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας εξαρτάται από την επιτυχία του PSI, η ελληνική κυβέρνηση, το IIF και η Ε.Ε. αυξάνουν τις πιέσεις στους κατόχους ελληνικών ομολόγων για να συμμετάσχουν στο εθελοντικό «κούρεμα». Ο κ. Νταλάρα εμφανίστηκε αργά χθες το βράδυ αισιόδοξος ότι το PSI θα στεφθεί με απόλυτη επιτυχία, όμως ορισμένες δηλώσεις αξιωματούχων δείχνουν ότι μέχρι την τελευταία στιγμή θα γίνεται μεγάλη μάχη, υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Βενιζέλος έδωσε ουσιαστικά τελεσίγραφο στους ομολογιούχους, επισημαίνοντας τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής, και έκλεισε με το «ελπίζω να αντιλαμβάνονται το μήνυμά μου». Την ίδια στιγμή το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, επικαλούμενο δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αποκάλυψε την ύπαρξη εφεδρικού σχεδίου για την αναχρηματοδότηση του χρέους της Ελλάδας, σε περίπτωση που η συμμετοχή ιδιωτών ομολογιούχων στο PSI είναι μικρότερη του αναμενόμενου. Σενάριο που μάλλον θα απαιτήσει μεγαλύτερη ενεργό συμμετοχή του μηχανισμού στήριξης και θα μεγαλώσει το προσφερόμενο «πακέτο».

Περί CDS

Είναι λοιπόν προφανές ότι καταβάλλεται προσπάθεια να αυξηθεί η συμμετοχή, ει δυνατόν σε επίπεδα τέτοια ώστε να μην απαιτηθεί τελικά η ενεργοποίηση των CACs, που σε κάθε περίπτωση μπορεί να εξασφαλίσει την επιτυχία του προγράμματος, μπορεί όμως να προκαλέσει και ανεπιθύμητους κραδασμούς. Και τούτο καθώς θα εγερθεί εκ νέου θέμα ενεργοποίησης των CDS, τα οποία μετά την πρώτη παρέμβαση της ISDA παραμένουν ανενεργά. Και μπορεί την Ελλάδα εν τέλει να μην την αφορά κατά πόσο θα ενεργοποιηθούν ή όχι τα CDS, όμως το θέμα δεν είναι και τόσο απλό. Γιατί ενώ ουδείς θεσμικός παράγων επιθυμεί την πληρωμή τους και πρώτες απ’ όλες οι αντασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες, το πρόβλημα στη συνολική του διάσταση δεν αφορά μόνο την ελληνική περίπτωση. Και τούτο καθώς αν τελικά δεν καταστεί εθελοντικό το haircut των ελληνικών ομολόγων και κάποιοι υποχρεωθούν να συμμετάσχουν και η ISDA αποφανθεί και πάλι ότι δεν συντρέχει λόγος ενεργοποίησης των CDS, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαρακτηριστούν αναποτελεσματικά ως εργαλείο αντιστάθμισης κινδύνου από τα hedge funds. Γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε μαζικές πωλήσεις ομολόγων χωρών με χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα –και είναι δεκάδες παγκοσμίως– αν καταρρεύσει η δυνατότητα για hedging του ρίσκου.

Ασοι στο μανίκι

Ισως γι’ αυτό η ελληνική πλευρά, προκειμένου να διασφαλίσει διά παν ενδεχόμενο την επιτυχία του PSI, να επιχειρεί να μεγαλώσει τη «δεξαμενή» από την οποία μπορεί να «ψαρέψει» συμμετοχές. Είτε αυτό σημαίνει τα δάνεια με εγγυήσεις του Δημοσίου του ΟΣΕ και άλλων ΔΕΚΟ, είτε τη συμμετοχή ιδιωτών κ.λπ. Και μένει να φανεί αν απλώς επιχειρείται να κρατηθούν «άσοι στο μανίκι» ή μήπως τελικά έχουμε και κάποιες εκπλήξεις ως προς το συνολικό ύψος της ελάφρυνσης του χρέους. Πάντως, χθες, ο κ. Βενιζέλος, σε συνάντηση με τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, παρουσία και του διοικητή της ΤτΕ Γ. Προβόπουλου, αναφέρθηκε με έμφαση στην ανάγκη επιτυχίας του PSI. Και ενημέρωσε τους τραπεζίτες ότι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα γίνει με δόσεις, καθώς αρχικά το ΤΧΣ θα λάβει και θα διαθέσει στις τράπεζες 23 δισ. ευρώ προκειμένου να απορροφήσουν τους κραδασμούς από το κούρεμα των ομολόγων και την Blackrock. Προς το τέλος του χρόνου, και προκειμένου οι τράπεζες να διαχειριστούν πιθανές έκτακτες ζημιές από την αύξηση του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Core Tier 1 στο 10% το 2013 από 9% φέτος, θα πάρουν τη δεύτερη δόση των κεφαλαίων.
http://www.axiaplus.gr/article/647/trap ... risimo-10/