Ενας broker…
… αφηγείται. Και την ίδια ώρα οι μεσάζοντες της τέχνης κάνουν παιχνίδια κάτω από το τραπέζι, με ινκόγνιτο deals και κώδικες σιωπής.
Της ΛΗΤΩΣ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ
missiakouli@axianews.gr"Μια μέρα με κάλεσε ένας πελάτης μου και μου ζήτησε να πάω στο γραφείο του. Πρόκειται για γιατρό ο οποίος συλλέγει έργα Τέχνης. Τον τελευταίο καιρό οι πελάτες του του χρωστάνε πολλά λεφτά. Είχε έρθει και για εκείνον η ώρα να πουλήσει κάποια από τα έργα της συλλογής του. Ηθελε να δω από κοντά ένα συγκεκριμένο έργο και να του δώσω μια εκτίμηση. Οταν τον ρώτησα περί τίνος πρόκειται, εκείνος δεν θέλησε να μου δώσει καμιά λεπτομέρεια, επιμένοντας να πάω να δω το έργο από κοντά.
Κι έτσι έγινε. Οταν μου έδειξε το έργο, έμεινα στήλη άλατος! Ηταν ένα σχέδιο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Το οποίο αμέσως κατάλαβα ότι ήταν πλαστό! Πιο πλαστό δεν γινόταν!
Ο πελάτης μου, αν και προς στιγμήν τα έχασε, επέμεινε να εξετάσω τον πίνακα. "Σε παρακαλώ, πάρ' τον μαζί σου, μελέτησέ τον και μετά δώσε μου μια γνώμη" είπε. "Το έργο είναι πλαστό" επέμενα εγώ από τη δική μου πλευρά.
"Αποκλείεται, το έργο το έχω πάρει από σοβαρό συλλέκτη" επέμενε ο γιατρός, ζητώντας μου στο τέλος να του αποδείξω επί τόπου πώς συμπέρανα ότι το έργο είναι πλαστό.
Πήρα το έργο και το έφερα στο φως. Η υπογραφή δεν είχε καμιά απολύτως σχέση με τη γνήσια υπογραφή του Γκίκα. Ηταν μια ξένη υπογραφή πάνω σε κάτι άλλο. Σε κάτι σβησμένο. Στεναχωριόμουν που ο πελάτης μου απογοητευόταν όσο περνούσαν τα λεπτά, αλλά όφειλα να του ανοίξω τα μάτια. Στην άλλη άκρη του έργου υπήρχε κάτι γραμμένο, το οποίο είχε σβηστεί και είχε καλυφθεί με σιλοτέιπ".
Αυτή είναι μια πραγματική ιστορία ενός art dealer και μεσάζοντα που κινείται σε σπίτια και βίλες μεγάλων συλλεκτών και που έχει προβληματιστεί με τον αριθμό των πλαστών έργων που διακινούνται στην αγορά και τα οποία τώρα, λόγω κρίσης, βγαίνουν στην επιφάνεια.
Αυξημένη πλαστότητα hand to handΑπό το καλοκαίρι μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι έμποροι παραδέχονται πως ο αριθμός των πλαστών έργων που διακινούνται στην ιδιωτική αγορά έχει αυξηθεί ραγδαία και επικίνδυνα.
Το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς πολλοί από τους ιδιοκτήτες πλαστών έργων ήταν άνθρωποι που μπήκαν εμβόλιμα στην αγορά Τέχνης όταν η ελληνική οικονομία ήταν γενικά στο peak της. Δεν είχαν ιδέα τι αγόραζαν. Απλώς αγόραζαν γνωστές υπογραφές, πιστεύοντας τους δήθεν γνώστες. Οπως αποκαλύπτει Ελληνίδα έμπορος, τα πλαστά έργα δεν αφορούν μόνο τις πολύ γνωστές και ακριβές υπογραφές, αλλά και έργα των οποίων οι τιμές κυμαίνονται από 10.000 έως και 40.000 ευρώ.
Το περίφημο σχέδιο (μολύβι σε χαρτί του Γκίκα) είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα. Ηταν όντως πλαστό. Ο γιατρός από τη δική του πλευρά βρέθηκε προ εκπλήξεως! Ο μεσάζοντας ήρθε σε επαφή και με τον άνθρωπο που μεσολάβησε στην αγορά του έργου, ο οποίος έμεινε άφωνος ωρυόμενος ότι έπεσε κι εκείνος θύμα!
Προφανώς και ο άνθρωπος ο οποίος μεσολάβησε για να μεσολαβήσει εκείνος θα είχε κάποιον έμπιστο, ίσως κάποιον συλλέκτη ή κάποια κυρία της υψηλής κοινωνίας, η οποία -ω, τι συμφορά!- θα είχε πέσει κι εκείνη θύμα ενός άλλου θύματος, ανάμεσα σε μια ομάδα θυμάτων… And so the story goes…
ΤΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ "ΡΟΚΑΝΙΖΕΙ"
ΤΟΝ ΘΡΟΝΟ ΤΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ Ολο αυτό το διάστημα, από τη μια γίνονται σωρηδόν δημοπρασίες -μέχρι να πέσει η ηρεμία του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου- και από την άλλη το ιδιωτικό εμπόριο παίζει το δικό του παιχνίδι. Ενα παιχνίδι "κάτω από το τραπέζι", χωρίς σφυριά, υπογραφές ή κόκκινες βούλες στον τοίχο.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η αγορά τέχνης "μαυρίζει" ολοένα και περισσότερο, γεγονός που ρίχνει στον κλάδο περισσότερους dealers εντός εισαγωγικών οι οποία δεν δραστηριοποιούνται νόμιμα στον χώρο της τέχνης όπως: χήρες καλλιτεχνών, συλλέκτες, και καλά δικτυωμένοι δημοσιοσχετίστες…
Και βέβαια, τα έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη είναι από εκείνα που διακινούνται ευρύτατα. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της "Α", στα χέρια των brokers έχουν πέσει τουλάχιστον 8 με 10 πίνακες του Βολανάκη τους τελευταίους τρεις μήνες από καλά σπίτια.
Ωστόσο, κατάφεραν να σημειωθούν δύο καλές πωλήσεις. Πρόκειται για ένα έργο εξαιρετικό, σύμφωνα με τον άνθρωπο που μεσολάβησε για την πώληση, και μάλιστα για ένα από τα καλύτερα έργα που έχουν ποτέ βγει στην αγορά. Οι διαστάσεις του είναι 60x100 περίπου και η τελική τιμή που συμφωνήθηκε είναι 300.000 ευρώ.
Οι ειδήμονες πιστεύουν πως αν το συγκεκριμένο έργο είχε πουληθεί τη χρονιά που επιτεύχθηκε το μεγαλύτερο ρεκόρ στον οίκο Sotheby's, τo 2008, (1.970.855 ευρώ), θα το είχε ξεπεράσει). Ο broker θεωρεί πως η τελική τιμή αντανακλά την εποχή της κρίσης. "Ωστόσο, είναι μια καλή τιμή και για τον αγοραστή και για τον πωλητή" είπε επικοινωνώντας με την "Α".
Τo ένα έργο έφυγε από Ελληνα ιδιώτη συλλέκτη, που διατηρεί μεγάλη συλλογή στην Αθήνα και τώρα ζει στο εξωτερικό, και πήγε σε Ελληνα ιδιώτη συλλέκτη του εξωτερικού, σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε ο broker.
Ενας δεύτερος πίνακας του Βολανάκη πουλήθηκε από τον ίδιο μεσάζοντα για 150.000 ευρώ.
Φυσικά, στις τιμές αυτές συμπεριλαμβάνονται και τα ποσοστά που παίρνουν όσοι μεσολαβούν για την κάθε πώληση.
Μακριά κι αγαπημένοι…
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο πωλητής δεν γνωρίζει ποιος είναι ο τελικός αγοραστής και δεν το μαθαίνει. Ούτε και ο αγοραστής ενημερώνεται για το ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του έργου. Είναι μια αγοραπωλησία εντελώς μυστική.
Και τι γίνεται σε περίπτωση που ο εν δυνάμει αγοραστής δεν… δίνει τα χέρια εάν δεν δει από κοντά τον πίνακα; Τότε, θα δει τον πίνακα μέσω του μεσάζοντα. Τον ιδιοκτήτη όμως ποτέ. Ακόμα κι αν χρειαστεί το σύντομο ραντεβού να λάβει μέρος σε ένα "τυχαίο" σπίτι.
Συνήθως οι μεσάζοντες, όταν έχουν αμφιβολίες για ένα έργο και φοβούνται να μπουν σε διαδικασία πώλησης, λένε στον ιδιοκτήτη πως δεν έχουν αγοραστή ή ότι δεν είναι κατάλληλο για την εποχή.
Καλά έργα εκτός… saleroomΚατά τα λεγόμενα ορισμένων διαμεσολαβητών, στην ιδιωτική αγορά υπάρχουν μεγάλοι συλλέκτες που για χρόνια την εμπιστεύονταν. Αυτό καταδεικνύει έναν ευρύτερο, high profile τρόπο ζωής. Δεν τους αρέσει να φαίνονται και θέλουν να μη γνωρίζει κανείς στοιχεία για την περιουσία τους. Πόσω μάλλον για τους πίνακές τους.
Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους πολλά καλά έργα δεν μπαίνουν σε δημοπρασίες, υποστηρίζει Ελληνας art broker. Οι συλλέκτες που κινούνται ινκόγκνιτο θέλουν πάση θυσία να προστατεύσουν το όνομά τους. Ούτε να φανεί ότι αγοράζουν έργα, ούτε ότι πουλάνε. Και ένας οίκος δημοπρασιών, όσο κι αν τηρεί το απόρρητο του πελάτη, δεν εμπνέει καθόλου εμπιστοσύνη.
Μερικοί… σκοτώνουν τις τιμέςΓια κάποιους πωλητές - συλλέκτες, το ιδιωτικό εμπόριο μεγαλώνει γιατί απλώς "δεν υπάρχει cash".
Κάτι που συμβαίνει στην ιδιωτική αγορά είναι το παράλογο χαμήλωμα των τιμών, το οποίο συμβαδίζει με το μέγεθος της προσωπικής ανάγκης για ρευστό του κάθε ιδιώτη. Πρόσφατα,
πουλήθηκε ένα μικρό έργο του Νικόλαου Γύζη (λάδι σε καμβά). Αρχικά κυκλοφορούσε στην αγορά με προτεινόμενη τιμή 18.000 ευρώ. Οσο όμως ο καιρός περνούσε και το έργο δεν πουλιόταν, ο ιδιοκτήτης, που… καιγόταν για ρευστό, κατέβασε την τιμή στα 10.000 ευρώ. Με το που ανακοίνωσε ο μεσάζοντας το χαμήλωμα, το έργο πουλήθηκε σε δύο εικοσιτετράωρα.
"Χτυπάνε την πόρτα των κοντινών φίλων και εκείνων που όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν ισχυροί πελάτες, κι αρχίζουν το παζάρι της χλιδής" λέει χαρακτηριστικά άνθρωπος της αγοράς: "Θες καλό Βολανάκη; Ψάχνεις Γύζη ευκαιρία;".
Πολλά από τα έργα που διακινούνται στο παρασκήνιο είναι όντως καλά. Και ουσιαστικά οι τιμές τους… σκοτώνονται, υποστηρίζουν κάποιοι. Το ιδιωτικό εμπόριο είναι εύκολο, χωρίς έξοδα και… αφορολόγητο. Οι απόψεις για το αν πρέπει να υπάρχει ή όχι σαφώς διίστανται. Ωστόσο, private dealers στην αγορά Τέχνης μπορούν να είναι… οι πάντες, μέχρι ίσως να τύχει μια… στραβή.
(Από την ΑΞΙΑ του Σαββατοκύριακου)
http://www.axiaplus.gr/Default.aspx?id= ... 108&lang=1
