|
ΟΤΑΝ ΕΝΑΣ ΑΓΡΙΟΣ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙ
Το 1854 ο Μεγάλος Λευκός Αρχηγός στην Ουάσιγκτον (ο Φράνκλιν Πηρς, Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών) πρότεινε να αγοράσει μια μεγάλη ζώνη από τις εκτάσεις των Ινδιάνων και υποσχέθηκε να δημιουργήσει μια περιοχή ελεγχόμενης εγκατάστασης για τον ινδιάνικο λαό. Η απάντηση του Αρχηγού των Ινδιάνων του Σηάτλ, που δημοσιεύουμε εδώ ολόκληρη, θεωρήθηκε ως η πιο ωραία και πιο ουσιαστική διακήρυξη που έγινε ποτέ για το περιβάλλον.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ Ν' ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης. Η ιδέα μας φαίνεται περίεργη επειδή ακριβώς δεν μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού, πώς είναι δυνατό να τα αγοράσετε;
Κάθε κομμάτι αυτής της γης είναι ιερό για το λαό μου. Κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού, κάθε κομματάκι ομίχλης μέσα στα σκοτεινά δάση, κάθε ξέφωτο και κάθε βούισμα εντόμου είναι ιερό στη μνήμη και στην εμπειρία του λαού μου. Οι χυμοί που τρέχουν μέσα στα δέντρα μεταφέρουν τις μνήμες του ερυθρόδερμου ανθρώπου.
Οι νεκροί των ...λευκών ανθρώπων ξεχνούν τον τόπο που γεννήθηκαν όταν πάνε περίπατο μέσα στα άστρα.
Οι δικοί μας νεκροί δεν ξεχνούν ποτέ αυτή την υπέροχη γη γιατί είναι η μητέρα του ερυθρόδερμου ανθρώπου. Είμαστε ένα μέρος της γης. Κι αυτή πάλι, ένα κομμάτι από μας. Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός, είναι οι αδελφοί μας. Τα βράχια στους λόφους, το πράσινο χρώμα των λιβαδιών, η ζεστασιά του πόνου και ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια.
Γι αυτό και όταν ο Μεγάλος Αρχηγός στην Ουάσιγκτον μας παραγγέλνει ότι θέλει ν' αγοράσει τη γη μας, ζητάει πολλά από μας.
Ο Μεγάλος Αρχηγός, μας παραγγέλνει ότι θα μας εξασφαλίσει ένα μέρος έτσι που να μπορούμε να ζήσουμε άνετα μεταξύ μας. Θα γίνει ο πατέρας μας κι εμείς τα παιδιά του. Θα σκεφτούμε, λοιπόν, τη προσφορά του για ν' αγοράσει τη γη μας. Αλλά δεν θα είναι εύκολο. Γιατί αυτή η γη είναι για μας ιερή.
Αυτό το πεντακάθαρο νερό που κυλά στα ρυάκια και στα ποτάμια δεν είναι μόνο νερό, αλλά και το αίμα των προγόνων μας. Αν σας πουλήσουμε γη πρέπει να θυμάστε ότι είναι ιερή και ότι κάθε αντανάκλαση στο καθαρό νερό των λιμνών μιλά για τα γεγονότα και τις μνήμες της ζωής του λαού μου. Ο ψίθυρος του νερού είναι η φωνή του πατέρα του πατέρα μου.
Τα ποτάμια είναι τα αδέλφια μας που σβήνουν τη δίψα μας. Τα ποτάμια μεταφέρουν τα κανό μας και τρέφουν τα παιδιά μας. Αν σας πουλήσουμε τη γη μας, πρέπει στο εξής να θυμάστε και να διδάσκετε στα παιδιά σας ότι τα ποτάμια είναι τα αδέλφια μας και τα δικά σας και πρέπει να δείχνετε στο εξής σ' αυτά τα ποτάμια την τρυφερότητα που δείχνετε στον αδελφό σας.
Ξέρουμε ότι ο λευκός άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας. Ένα κομμάτι γης μοιάζει σ' αυτόν μ' ένα οποιοδήποτε άλλο κομμάτι, γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μέσα στη νύχτα και παίρνει απ' τη γη αυτό που έχει ανάγκη. Η γη δεν είναι ο αδελφός του, αλλά ο εχθρός του και μόλις την κυριεύσει, πηγαίνει μακρύτερα. Εγκαταλείπει τους τάφους των προγόνων του κι αυτό δεν τον ενοχλεί. Παίρνει τη γη απ' τα παιδιά του και αυτό δεν τον ενοχλεί. Ο τάφος των προγόνων του και η κληρονομιά για τα παιδιά του πέφτουν στη λήθη. Συμπεριφέρεται στη μητέρα του, τη γη και στον αδελφό του τον ουρανό, σα να ήταν πράγματα που αγοράζονται, που λεηλατούνται, που πουλιούνται, όπως τα πρόβατα ή τα λαμπερά μαργαριτάρια. Η απληστία του θα καταβροχθίσει τη γη και δεν θα αφήσει πίσω της παρά μια έρημο.
Δεν ξέρω τίποτα. Τα ήθη μας είναι διαφορετικά από τα δικά σας. Η όψη των πόλεών σας προξενεί κακό στα μάτια των ερυθρόδερμων ανθρώπων. Αλλά αυτό μπορεί και να οφείλεται στο ότι ο ερυθρόδερμος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει.
Δεν υπάρχει ένα ειρηνικό μέρος στις πόλεις των λευκών ανθρώπων. Δεν υπάρχει τόπος όπου μπορείς ν' ακούσεις τα φύλλα που αναπτύσσονται την άνοιξη, ή το θρόισμα των φτερών κάποιου εντόμου. Αλλά μπορεί να γίνεται έτσι, γιατί είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω. Ο θόρυβος των πόλεων φαίνεται μόνο να προσβάλλει τα αυτιά. Και τι ενδιαφέρον υπάρχει πια στο να ζεις, αν δεν μπορείς να ακούσεις τη μοναχική κραυγή του κοκκινολαίμη ή τις συζητήσεις των βατράχων στα έλη τη νύχτα. Είμαι ένας ερυθρόδερμος και δεν καταλαβαίνω.
Ο αέρας είναι πολύτιμος για τον ερυθρόδερμο, γιατί όλα τα πράγματα μοιράζονται την ίδια αναπνοή - τα ζώα, τα δέντρα, ο άνθρωπος μοιράζονται όλοι την ίδια ανάσα.
Ο λευκός άνθρωπος δεν φαίνεται να δίνει σημασία στον αέρα που αναπνέει. Σαν ένα άνθρωπο που θέλει πολλές μέρες για να πεθάνει, είναι αδιάφορος για τη δυσοσμία.
Αλλά, αν σας πουλήσουμε τη γη μας, πρέπει να θυμόσαστε ότι ο αέρας μας είναι πολύτιμος, ότι ο αέρας μοιράζεται το πνεύμα του μ' όλα αυτά στα οποία δίνει τη ζωή. Ο άνεμος που έδωσε στον παππού μας τη πρώτη του αναπνοή πήρε και τον τελευταίο του αναστεναγμό. Και αν σας πουλήσουμε τη γη μας, πρέπει να τη διαφυλάξετε και να τη διατηρήσετε ως ιερή, ως ένα τόπο όπου ακόμα κι ο λευκός άνθρωπος μπορεί να πάει και γευτεί τον αέρα που γλύκαναν τα αγριολούλουδα των λιβαδιών. Εξετάζουμε, λοιπόν, τη προσφορά σας για να αγοράσετε τη γη μας. Αλλά, αν αποφασίσουμε να τη δεχτούμε, θα βάλω έναν όρο: ο λευκός άνθρωπος θα πρέπει να συμπεριφέρεται στα ζώα αυτής της γης όπως και στα αδέλφια του.
Είμαι ένας άγριος και δεν γνωρίζω άλλον τρόπο ζωής, είδα κάπου χίλια αγριοβούβαλα να σαπίζουν στο λιβάδι, εγκαταλειμμένα από τον λευκό άνθρωπο, που τα είχε χτυπήσει μ' ένα τραίνο που περνούσε από εκεί. Είμαι ένας άγριος και δεν καταλαβαίνω πώς το σιδερένιο άλογο που καπνίζει μπορεί να είναι πιο σημαντικό από το αγριοβούβαλο που δεν το σκοτώνουμε παρά μόνο για να τραφούμε.
Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα; Αν εξαφανίζονταν όλα τα ζώα, ο άνθρωπος θα πέθαινε από μια μεγάλη πνευματική ερημιά. Γιατί αυτό που συμβαίνει στα ζώα, σε λίγο συμβαίνει και στον άνθρωπο. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα.
Πρέπει να διδάξετε στα παιδιά σας ότι το χώμα που πατούν έχει γίνει από τις στάχτες των προγόνων μας. Για να σέβονται τη γη, πείτε στα παιδιά σας ότι είναι εμπλουτισμένη από τις ζωές της φυλής μας. Διδάξτε στα παιδιά σας, αυτό που διδάξαμε κι εμείς στα δικά μας, ότι η γη είναι η μητέρα μας. Ό, τι συμβαίνει στη γη συμβαίνει και στους γιους της γης. Όταν οι άνθρωποι περιφρονούν το χώμα, περιφρονούν τον ίδιο τον εαυτό τους.
Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό: η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Αυτό το ξέρουμε.
Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα, όπως το αίμα ενώνει μια οικογένεια. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα.
Ό, τι συμβαίνει στη γη, συμβαίνει στους γιους της γης. Δεν είναι ο άνθρωπος εκείνος που ύφανε το νήμα της ζωής, εκείνος είναι μόνο μια κλωστή. Ό, τι κάνει στο νήμα το κάνει στον ίδιο του τον εαυτό.
Ακόμα κι ο λευκός άνθρωπος, που ο Θεός του κάνει περίπατο και μιλάει μαζί του, όπως δυο φίλοι που είναι μαζί, δεν μπορεί να απαλλαγεί από την κοινή μοίρα. Βέβαια, ίσως είμαστε αδέλφια. Αυτό θα το δούμε. Ένα πράγμα που ξέρουμε εμείς - και που ο λευκός άνθρωπος θα ανακαλύψει ίσως κάποτε - είναι ότι ο Θεός μας είναι ο ίδιος Θεός. Ίσως να σκέφτεστε να τον αποκτήσετε τώρα, όπως θέλετε να αποκτήσετε τη γη μας, αλλά δεν μπορείτε. Είναι ο Θεός του ανθρώπου και το έλεός του είναι το ίδιο και για τον λευκό και για τον ερυθρόδερμο άνθρωπο. Αυτή η γη του είναι πολύτιμη και το να βλάψει τη γη, είναι σαν να δείχνει περιφρόνηση στον δημιουργό. Ο λευκός θα εξαφανιστεί κι αυτός ίσως γρηγορότερα από τις άλλες φυλές. Μολύνετε το κρεβάτι σας και μια νύχτα θα πάθετε ασφυξία από τα ίδια σας τα απορρίμματα.
Πεθαίνοντας όμως, θα ακτινοβολήσετε με ένταση, εξ αιτίας της δύναμης του Θεού που σας έφερε σ' αυτή τη γη και που από κάποια ιδιαίτερη πρόθεση, σας έκανε να κυριαρχήσετε σ' αυτήν και τον ερυθρόδερμο άνθρωπο. Αυτή η μοίρα είναι ένα μυστήριο για μας, γιατί δεν καταλαβαίνουμε πώς όλα τα αγριοβούβαλα εξοντώνονται, τα άγρια άλογα δαμάζονται, οι απόκρυφες γωνιές του δάσους μολύνονται από τους ανθρώπους και η όψη των λόφων που είναι γεμάτη από λουλούδια ασχημαίνει από τους γιους που μιλούν. Που είναι η λόχμη; Εξαφανισμένη. Πού είναι ο αετός; Εξαφανισμένος. Το τέλος της ζωής είναι η απαρχή της επιβίωσης...
|
