Το ελληνικό «βαθύ κούρεμα» και η Lehman!
Δημοσιεύθηκε: 07:50 - 03/08/11
Υπάρχουν δυο τρόποι να πει κανείς το ίδιο πράγμα όταν αναφέρεται στο ζήτημα της διαχειρισιμότητας του δημοσίου χρέους της Ελλάδας.
Ένας τρόπος είναι να επισημάνει ότι το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα πρέπει να υποχωρήσει μεταξύ 70% και 100%.
Ο άλλος τρόπος είναι να υποστηρίξει, όπως έκανε χθες ο οικονομικός σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης κ. Φέλντ, ότι τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν ιδιώτες θα πρέπει να υποστούν ένα βαθύτερο «κούρεμα».
Αναμφισβήτητα, μια γενναία μείωση της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στα χέρια τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών, ταμείων κ.τ.λ. θα μείωνε τον λόγο δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ κάτω από το 100%, εξυπηρετώντας παράλληλα πολιτικές σκοπιμότητες.
Είναι αλλιώς να προσπαθεί να πουλήσει η καγκελάριος κ. Μέρκελ στους ψηφοφόρους της ένα νέο δάνειο προς την Ελλάδα και είναι αλλιώς να το έχει πακετάρει μαζί με τις ζημιές που θα υποστούν οι ιδιώτες ομολογιούχοι.
Μια από τις κριτικές που έχουν ασκηθεί στο 2ο πακέτο στήριξης της Ελλάδας αφορά, ως γνωστόν, την συμμετοχή των ιδιωτών (PSI) και πιο συγκεκριμένα το θέμα του «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων.
Aν, θεωρούν οι υποστηρικτές της πρότασης, το βαθύ «κούρεμα», οδηγούσε σε χρέος ως προς το ΑΕΠ κάτω από το 100% και ιδανικά κάτω από το 90%, οι αγορές θα εκλάμβαναν το νέο επίπεδο χρέους ως διατηρήσιμο.
Φυσικά, μια τέτοια κίνηση θα απέκλειε την χώρα από τις διεθνείς αγορές για πολλά χρόνια, πιθανόν μια δεκαετία, και επομένως θα έπρεπε να έχει εξασφαλίσει ένα μίνιμουμ ποσό χρηματοδότησης της οικονομίας από τους ευρωπαίους εταίρους για τα επόμενα χρόνια ώστε να μην υποστεί δραματική υποβάθμιση το βιοτικό επίπεδο του λαού.
Γι’ αυτό μια τέτοια δραστική κίνηση αναδιάρθρωσης θα έπρεπε να γίνει σε συνεννόηση μαζί τους.
Θα μπορούσαμε πιθανόν να προσπεράσουμε τις δραματικές συνέπειες που θα είχε το κούρεμα-γουλί στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, δηλαδή την κρατικοποίησή του, και να υποθέσουμε ότι οι ιρλανδοί, πορτογάλοι, ισπανοί και ιταλοί καταθέτες δεν θα επηρεάζονταν.
Θα μπορούσαμε επίσης να υποβαθμίσουμε τον αποκαλούμενο «ηθικό κίνδυνο» από μια τέτοια κίνηση στο μέτωπο της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Θα ήταν όμως επιπόλαιο να κάνουμε το ίδιο για τα πιστωτικά παράγωγα CDS όπως δείχνει η εμπειρία της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers.
Για να υπάρξει «βαθύ κούρεμα» και να είναι αποτελεσματικό στη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους θα έπρεπε κατά πάσα πιθανότητα να επιβληθεί σε όλους τους ιδιώτες ομολογιούχους.
Όμως, κάτι τέτοιο θα χαρακτηριζόταν «πιστωτικό συμβάν» απο την αρμόδια επιτροπή (ISDA) και θα πυροδοτούσε τις πληρωμές από τους πωλητές σε όσους είχαν αγοράσει CDS.
Φυσικά, η Lehman είχε εκδώσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 150 δις δολαρίων ενώ είχαν εκδοθεί παράγωγα εκτιμώμενου ύψους 400 δις δολαρίων όταν «έσκασε» το φθινόπωρο του 2008.
Σε αντιδιαστολή, η Eλλάδα έχει εκδώσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 350 δις ευρώ ενώ υπάρχουν πιστωτικά παράγωγα CDS καθαρής αξίας (net notional) 5-6 δις δολαρίων μέχρι πρόσφατα.
Το ποσό είναι πολύ μικρό για να προκαλέσει μεγάλες ζημιές στις ξένες τράπεζες και ασφαλιστικές που είναι ανάδοχοι (τα πούλησαν) αν και αυτοί ακόμη θα μπορούσαν να έχουν επίσης προχωρήσει σε κινήσεις αντιστάθμισης κινδύνου (hedging), περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τις επιπτώσεις.
Aν η μπάλα σταματούσε εκεί δεν θα ανησυχούσαν προφανώς τόσο πολλοί κοινοτικοί αξιωματούχοι, κεντρικοί τραπεζίτες και άλλοι.
Όμως, η κατάρρευση της Lehman δίδαξε σε κυβερνήσεις και κεντρικούς τραπεζίτες ότι το ντόμινο με την ενεργοποίηση των CDS δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Αυτό ισχύει κυρίως στην ευρωζώνη όπου οι αγορές είναι συγκοινωνούντα δοχεία και μπορεί κάλλιστα να υπάρξει μετάσταση της κρίσης από την Ελλάδα προς τις υπόλοιπες χώρες της ευρωπεριφέρειας όπως δείχνουν τα spreads.
Eπομένως, η ευρωζώνη δεν έχει τα περιθώρια να παίξει με την φωτιά των CDS που μπορεί να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή, αποδεχόμενη την πυροδότηση λόγω πιστωτικού συμβάντος αφού το κόστος της διάσωσης μπορεί να ανέβει επικίνδυνα.
Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος και όχι τόσο η αξία των CDS στο ελληνικό χρέος που προβληματίζει τους ασκούντες πολιτική.
Είναι το σπίρτο που θα μπορούσε να ρίξει κανείς στο κάμπο με τα σπαρτά και να πιάσουν όλα φωτιά.
Προφανώς, κάτι το αντίστοιχο έχουν στο νου όσοι θεωρούν ότι οποιαδήποτε βιώσιμη επίλυση στο ελληνικό πρόβλημα χρέους μέσω επιβολής βαθύ κουρέματος στους ιδιώτες αποτελεί κόκκινη γραμμή.
http://www.euro2day.gr/specials/dr_mone ... ticle.aspxενδιαφέρουσα άποψη γι'αυτή τη περίοδο που το τραπεζοκεντρικό ΧΑΑ περνά δύσκολα και λόγω διεθνούς συγκυρίας.
