Μια εικόνα από τα ομόλογα των ΗΠΑ
Είναι πλέον γνωστό ότι η αμερικανική κεντρική τράπεζα προσπάθησε έντονα τα προηγούμενα δύο χρόνια να αντιμετωπίσει την χρηματοοικονομική κρίση και την οικονομική ύφεση, προκαλώντας πληθωρισμό.
Αυτός ήταν ο μοναδικός ‘εύκολος’ τρόπος να διαχειριστεί τα υψηλά ποσοστά χρέους των ΗΠΑ χωρίς να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ύφεση.
Στόχος ήταν από τη μία πλευρά η μείωση της πραγματικής αξίας του χρέους και από την άλλη πλευρά η εσωτερική υποτίμηση του κόστους εργασίας, προκειμένου η αμερικανική οικονομία να γίνει πιο ανταγωνιστική.
Παρ'όλα αυτά, ο πληθωρισμός που προκλήθηκε το προηγούμενο διάστημα δεν είχε ουσιώδες αποτέλεσμα. Παρά την αποδυνάμωση του δολλαρίου, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να παρουσιάζουν εμπορικό έλλειμμα, που δεν οφείλεται όμως μόνο στον ανταγωνισμό της Κίνας. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας και στην χαμηλή παραγωγικότητα των ΗΠΑ σε ορισμένους κλάδους σε σχέση με άλλες χώρες όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία.
Το χρέος παραμένει υψηλό και η ανάπτυξη ‘αναιμική’. Το αμερικανικό έλλειμμα αγγίζει το 10% του ΑΕΠ και το χρέος το 100% του ΑΕΠ.
Η αγορά στέγης δεν έχει σταθεροποιηθεί, καθώς περίπου 11 εκ. αμερικανικά νοικοκυριά έχουν στη διάθεσή τους ακίνητα των οποίων η αξία υπολείπεται των δανειακών τους υποχρεώσεων, ενώ εξακολουθεί να υπάρχει υπερπροσφορά εκατομμυρίων νέων κατοικιών.
Σε αυτές τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και χωρίς να μπορεί να δικαιολογήσει (λόγω έλλειψης αποτελεσματικότητας) την εφαρμογή ενός νέου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, η Fed αποφάσισε την υιοθέτηση ενός διαφορετικού σχεδίου, γνωστού ως Operation Twist. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει την πώληση βραχυχρόνιας διάρκειας τίτλων και την αντικατάστασή τους με ανάλογης αξίας μακροχρόνιους τίτλους. Όπως έχει αναφέρει, στόχος είναι η διαμόρφωση ελκυστικής μακροχρόνιας επιτοκιακής πολιτικής με σκοπό την αύξηση του δανεισμού και κατ’ επέκταση την τόνωση της κατανάλωσης, της ροής χρήματος και εν τέλει της οικονομίας.
Το παράδοξο ωστόσο του σχεδίου αυτού είναι ότι εφόσον εφαρμοστεί, οι αγορές μακροχρόνιων ομολόγων θα λάβουν χώρα σε τιμές που είναι ιδιαίτερα υψηλές, όπως αυτές που είχαν διαμορφωθεί την περίοδο της κρίσης του 2008.
Το μέγεθος που παρακολουθεί το διεθνές χρηματιστηριακό σύστημα στην περίπτωση των ομολόγων είναι η απόδοσή τους. Η απόδοση του ομολόγου όταν αυτό αγοράζεται στην πρωτογενή αγορά είναι ίση με τα επιτόκια που επικρατούν εκείνη τη στιγμή. Τα επιτόκια αυτά καθορίζονται από τη FED. Όταν στην πορεία μεταβάλλεται η τιμή του ομολόγου (κατά τη διαπραγμάτευση του στη δευτερογενή αγορά), μεταβάλλεται και η απόδοση του. Η τιμή του ομολόγου και η απόδοση του κινούνται ΠΑΝΤΟΤΕ αντίθετα.
Στο διάγραμμα που μπορείτε να δείτε πατώντας εδώ παρουσιάζεται η πορεία της απόδοσης των 30ετών ομολόγων του κράτους των ΗΠΑ. Όπως φαίνεται σε αυτό, το τελευταίο διάστημα η απόδοση των ομολόγων υποχώρησε σημαντικά (πριν καν την εφαρμογή του νέου προγράμματος της Fed), με τρόπο ανάλογο της υποχώρησης που παρατηρήσαμε το 2008.
Αυτή τη φορά όμως, η υποχώρηση δεν προέρχεται από την εκτίμηση των επενδυτών για μείωση των επιτοκίων δανεισμού (αφού παραμένουν και θα παραμείνουν πρακτικά μηδενικά), αλλά από τη ζήτηση τους που ανεβάζει την τιμή τους (!). Η εν λόγω ζήτηση δημιουργείται από τη FED και τους διεθνείς επενδυτές, οι οποίοι φαίνεται να εγκαταλείπουν την Ευρώπη (!!).
Οι λόγοι που ενδεχομένως κρύβονται πίσω από την απόφαση της Fedνα πιέσει κι άλλο τα μεσο-μακροχρόνια επιτόκια έχουν πιθανότατα μεγάλη σχέση με το γεγονός ότι έχει ήδη στην κατοχή της βραχυχρόνιους τίτλους από τις αγορές των τελευταίων δύο χρόνων, ύψους περίπου 1 τρις δολλαρίων, τους οποίους θα πρέπει σταδιακά να περιορίσει. Αν αυτό το έπραττε χωρίς να λάβει ταυτόχρονα κάποιο άλλο αντισταθμιστικό μέτρο, τότε θα προκαλούσε
•άνοδο στα βραχυχρόνια επιτόκια, που θα δρούσε ανασταλτικά στην προσπάθεια αύξησης του δανεισμού, και
•περαιτέρω πληθωριστικές πιέσεις, που θα ενίσχυαν τους φόβους επικράτησης στασιμοπληθωρισμού στην αμερικανική οικονομία, αφού την ίδια στιγμή η οικονομική ανάπτυξη δεν δείχνει σημάδια βελτίωσης.
Επιπλέον, η ‘εγκατάλειψη’ ενός μεγάλου αριθμού βραχυχρόνιων τίτλων δύναται να επιτρέψει στη Fed τους επόμενους μήνες να αναθεωρήσει τις αποφάσεις της για την εφαρμογή ενός QE 3.
http://www.ezmarket.gr/