|
Δίχως παρέα
Ν. Λυγερός
Όλοι νόμιζαν
ότι του έλειπε η παρέα
αλλά ποτέ δεν είχε.
Άλλα κοίταζε
σ' εκείνο το κουτούκι
τα μεγάλα βαρέλια.
Σ' ένα από αυτά
είχε αφήσει ένα σημάδι
ο παλιός του φίλος.
Κι όταν το είδε
άρχισε να τραγουδά
μόνος μες στο μαγαζί.
Έτσι το χάρηκε
ο Θανάσης που τον άκουσε
από τα παλιά.
Νίκος Λυγερός: Η ζωή είναι αλλού
Κυριακή, 19 Ιούλιος 2009 19:05
Χωρίς να το έχω προγραμματίσει έτυχε να παρακολουθήσω στην ΕΤ1, την εκπομπή της Εύης Κυριακοπούλου "Η ζωή είναι αλλού" που είχε για καλεσμένο τον Νίκο Λυγερό Έλληνα που κατέχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες ευφυΐας (IQ) στην κλίμακα Stanford-Binet.
Αποτέλεσε δώρο για μένα τα όσα είπε αυτός ο σπουδαίος Έλληνας.
Ποιός όμως είναι ο κ. Νίκος Λυγερός;
Ο δείκτης ΙQ του Νίκου Λυγερού είναι 189, σχεδόν διπλάσιος του μέσου ανθρώπου, τόσος που συναντάται μόνο σε 1 στα 80.000.000 άτομα!
Η πολυπραγμοσύνη του καθηγητή Λυγερού κόβει την ανάσα.
Ο 40χρονος σήμερα Βολιώτης ασχολήθηκε ερευνητικά με την άλγεβρα και τη θεωρία των αριθμών και ανακάλυψε και δημοσίευσε έναν νέο πρώτο αριθμό.
Μεταξύ άλλων είναι καθηγητής μαθηματικών στη Λυών, όπου έζησε μετά τα 12 του χρόνια, είναι επισκέπτης καθηγητής στη Θράκη και στην Αθήνα, όπου διδάσκει φιλοσοφία των μαθηματικών, επιστημολογία, νευροεπιστήμες, βιοηθική και κυβερνητική.
Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 3.600 άρθρα φιλοσοφίας, νοημοσύνης, εκπαίδευσης, μαθηματικών, φυσικής, μυθολογίας, θρησκείας, ιστορίας, αρχαιολογίας, κινηματογράφου, ζωγραφικής, μουσικής, πολιτικής, κοινωνιολογίας, στρατηγικής, μάνατζμεντ και οικονομίας.
Είναι καθηγητής στη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας και στην Αστυνομική Ακαδημία, καθώς και εξπέρ μεταφραστής-διερμηνέας στα γαλλικά δικαστήρια.
Έχει εκδώσει λογοτεχνικά βιβλία και ποιητικές συλλογές, είναι ζωγράφος, ενώ γράφει και σκηνοθετεί θεατρικές παραστάσεις. Σημειώστε πως παίζει σκάκι από 2 ετών.
Είναι λάτρης και μαχητής της Κύπρου, στην οποία κατέχει και τη θέση στρατηγικού συμβούλου.
Αντιγράφουμε από παλαιότερη συνέντευξή του στον Κώστα Ονισένκο από την εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ:
Υπάρχει κάτι ανθρώπινο που να σας είναι ξένο;
Νομίζω πολλά πράγματα είναι ανθρώπινα και μπορεί να μου είναι ξένα, απλώς προσπαθώ να τα προσεγγίσω και να ανήκουν στον πυρήνα της σκέψης μου.
Δεν θα ήθελα να μπούμε σε μια συζήτηση όπου το ανθρώπινο είναι ελάττωμα, για μένα είναι, το ιδανικό, ή μάλλον η βέλτιστη λύση για μια ισορροπία της ζωής.
Διότι δυστυχώς είμαστε πολύ κοινωνικοί.
Πολλοί σας συγκρίνουν με τον Αϊνστάιν. Σας ενοχλεί αυτό;
Δεν με συγκρίνουν με τον Αϊνστάιν, νομίζω ότι συγκρίνουν αριθμούς.
Για μένα ο Αϊνστάιν είναι δάσκαλος, ακολουθώ αυτά που έχει κάνει, τα παρακολουθούσα όταν ήμουν πιο νέος.
Τώρα ως «γέρος», τον θεωρώ περισσότερο ως μοντέλο, όχι μόνο στον επιστημονικό χώρο αλλά και στον ανθρώπινο, και στον φιλοσοφικό.
Για μένα αποτελεί μια ολότητα.
Η κοινωνία αντιμετωπίζει επιφυλακτικά την ευφυΐα;
Ναι, πάντα.
Νομίζω ότι η χαμηλή ευφυΐα απλώς συμπίπτει με την έννοια της πονηριάς, άρα η κοινωνία το βλέπει κάπως θετικά.
Κάποιος που είναι καταφερτζής, κάνει διάφορες κομπίνες, το βλέπει θετικά.
Μπροστά σε κάποιον που δεν κάνει αυτές τις κομπίνες στις οποίες είναι συνηθισμένη η κοινωνία και τα καταφέρνει αλλιώς είναι πολύ πιο επιφυλακτική.
Γιατί στην ουσία αντιλαμβάνεται ότι είναι μια παράξενη μορφή όπλου, το οποίο δεν ξέρει να αντιμετωπίσει.
Ξέρει ότι μπορεί να είναι χρήσιμος σε μερικές καταστάσεις αλλά η κοινωνία είναι πάντοτε επιφυλακτική.
Αυτός ο φόβος έχει επιπτώσεις στο μέλλον της ανθρωπότητας;
Δεν νομίζω, γιατί πάντα έτσι ήταν.
Εγώ το βλέπω πιο πολύ σαν το θέμα της πυροσβεστικής.
Όταν δηλαδή υπάρχει μια πολύ μεγάλη πυρκαγιά που έχει σχέση με πετρέλαιο χρησιμοποιούμε νιτρογλυκερίνη, η οποία είναι πάρα πολύ επικίνδυνη αλλά είναι το μόνο αποτελεσματικό για να σταματήσει γιατί εκκενώνει το σύστημα, δεν υπάρχει πια αέρας και σταματάει η καύση.
Νομίζω πως σε ό,τι αφορά την ακραία νοημοσύνη, την χρησιμοποιεί η κοινωνία όταν δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.
Αυτό δεν σημαίνει ότι την αγαπάει.
Όπως η ατομική βόμβα;
Οποιαδήποτε βόμβα, αλλά όχι μόνο για τα όπλα.
Εννοώ, όταν πρέπει να οργανώσει ένα σύστημα ή ακόμα και θέματα εφοδιαστικής αλυσίδας ή λογιστικής χρησιμοποιεί όντως τη νοημοσύνη, αλλά επειδή δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.
Είναι σαν ένα παζλ που μπορούν να το λύσουν μόνο μερικοί άνθρωποι, εκεί τους χρησιμοποιεί.
Αλλά συνήθως τους χρησιμοποιεί τοπικά και μετά επανέρχεται σε μια κατάσταση ισορροπίας διότι η νοημοσύνη είναι κάτι το ριψοκίνδυνο εφόσον αναθεωρεί τα δεδομένα.
Η κοινωνία δεν θέλει να αναθεωρούν τα δεδομένα της, θέλει να είναι σταθερή, να ζει πάντοτε σε ένα παρόν, σε ένα παντοτινό παρόν, για το οποίο είναι σίγουρη.
Άρα δεν την ενδιαφέρει ούτε το παρελθόν ούτε το μέλλον στην ουσία, την ενδιαφέρει η αναπαραγωγή του παρόντος.
Η νοημοσύνη είναι μια ανατροπή, άρα η κοινωνία θα την χρησιμοποιήσει ομοιοπαθητικά.
Το γεγονός ότι καταπιάνεστε με πολλά πράγματα ταυτόχρονα δεν σας φοβίζει, από την άποψη ότι ίσως να μην αφήσετε ένα ισχυρό αποτύπωμα σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα;
Αυτό το φοβάται μόνο η κοινωνία.
Το βλέπω κάπως αλλιώς.
Δεν μπορώ να φανταστώ ένα χέρι που να μην χρησιμοποιεί και τα πέντε δάκτυλα.
Να αφήσω αποτυπώματα, όπως αφήνουμε σε μία ταυτότητα;
Βλέπω ότι ακόμα και οι ταυτότητες έχουν εξελιχθεί και δεν υπάρχουν αποτυπώματα. Εμένα με ενδιαφέρει το εγκεφαλικό, ο πυρήνας είναι ίδιος.
Μπορεί σε ένα επίπεδο εξειδίκευσης να θεωρούμε ότι αγγίζουμε πολλά πράγματα αλλά δεν έχουμε εμβαθύνει ένα πράγμα, αυτή είναι αντίληψη εντελώς γραμμική και κοινωνική.
Δεν ξέρω μεγάλους στοχαστές που να μην άγγιξαν πολλά επίπεδα, με πολλαπλό τρόπο.
Και ακόμα και η ολιστική προσέγγιση δεν έχει νόημα, γιατί όπως και στο σκάκι, κάποιος μπορεί να σου πει:
«γιατί ασχολείσαι με 32 κομμάτια και όχι μόνο με ένα»;
Αλλά δεν έχει νόημα μόνο με ένα.
Δεν έχετε αγαπημένο κομμάτι στο σκάκι;
Δεν υπάρχει αγαπημένο κομμάτι, θα ήταν λάθος αν υπήρχε.
Είναι ολόκληρο το σύστημα που με ενδιαφέρει.
Είναι σαν έναν πατέρα που δεν έχει ένα παιδί πιο αγαπημένο από τα άλλα, σαν έναν συγγραφέα που δεν έχει ένα έργο που δεν είναι αγαπημένο γιατί στην ουσία είναι η ολότητα που αποτελεί την οντότητά του.
Όταν παίζω σκάκι δίνω σημασία σε όλα τα κομμάτια που διαθέτω για να πετύχω έναν στόχο.
Σαν στρατηγικός σύμβουλος θα μπορούσα να πω πως το κομμάτι που με ενδιαφέρει πιο πολύ είναι ο αντίπαλος βασιλιάς, γιατί αυτός είναι ο στόχος του παιχνιδιού.
Αλλά αυτό είναι μια μεταστρατηγική έννοια, δεν επηρεάζει άμεσα αυτό που κάνω γιατί πρέπει να κινηθώ πρώτα. Άρα δίνω σημασία και αξία σε όλα αυτά που διαθέτω.
Δεν μπορώ να αποβάλω μερικά στοιχεία μόνο και μόνο γιατί με ενδιαφέρει το ένα, γιατί αμέσως υπάρχει το θέμα της επιλογής.
Με ενδιαφέρει ο συνδυασμός της ομάδας, αλλά δεν έχει σχέση μόνο με το σκάκι. Και στο ποδόσφαιρο δεν με ενδιαφέρει ένα άτομο.
Μπορεί να υπάρχουν χαρακτηριστικά που με αγγίζουν περισσότερο.
Ας πούμε, με αγγίζει πιο πολύ ο τερματοφύλακας γιατί είναι το τελευταίο στοιχείο της ομάδας και είναι ο μόνος που έχει δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα χέρια του.
Άρα αυτή η διαφοροποίηση τον κάνει ένα αντικείμενο λίγο διαφορετικό σε σχέση με την ομάδα.
Αλλά μπορεί να υπάρχει ένας τερματοφύλακας μόνος χωρίς ομάδα;
Ποια είναι η σχέση σας με την έννοια της δικαιοσύνης;
Απόλυτη.
Θα έλεγα ότι είμαι περισσότερο της τάσης του δικαστή παρά του δικηγόρου.
Για μένα η διαφορά είναι ότι ο δικηγόρος μπορεί να πληρωθεί για μία υπόθεση ακόμα και αν ξέρει ότι ο πελάτης του είναι ένοχος.
Ο δικαστής δεν έχει αυτό το δικαίωμα, αντιπροσωπεύει το δικαστήριο, την απόλυτη δικαιοσύνη...
Με την ευρύτερη έννοια του δικαίου;
Για μένα το δίκαιο είναι η βάση της σκέψης μου, όπως ο πυρήνας μου είναι τα μαθηματικά.
Το δίκαιο για μένα συσχετίζεται με την αλήθεια.
Με τη στρατηγική βέβαια τα πράγματα δυσκολεύουν, μερικές φορές κάνεις φαινομενικά άδικες κινήσεις για να κάνεις κάτι δίκαιο, είναι αυτό που λέμε «να λερώσεις τα χέρια σου» αλλά στα μαθηματικά, ευτυχώς, δεν έχουμε αυτό το πρόβλημα.
Έχετε πει πως μια θυσία για να έχει νόημα θα πρέπει να ακολουθείται από άλλη θυσία
Η θυσία έχει ένα νόημα από μόνη της αλλά αυτό είναι ελάχιστο, δεν επηρεάζει.
Αν πραγματικά έχει την αξία της θυσίας και όχι μόνο την οντότητα της θυσίας τότε πρέπει να ακολουθηθεί από μια άλλη θυσία για να υπάρχει ένα διαχρονικό στοιχείο. Αυτό που έγινε και με τις επαναστάσεις του έθνους.
Aν μία επανάσταση φέρνει μόνο την καταστροφή των ανθρώπων που την κάνουν και δεν υπάρχει καμία συνέχεια έχουμε ένα πολύ αρνητικό γεγονός.
Όταν κάποιος αντιλαμβάνεται ένα πρόβλημα, αποκτά αυτόματα και την υποχρέωση να προσπαθήσει να το λύσει;
Το θέμα δεν είναι να λύνουμε ένα πρόβλημα αλλά να πείσουμε τους ανθρώπους ότι υπάρχει λύση.
Η δυσκολία βρίσκεται στο πως να πείσουμε μια κοινωνία να δεχτεί μια λύση.
Η διαπραγμάτευση με την κοινωνία δεν γίνεται στην επίλυση του προβλήματος.
Το πραγματικό πρόβλημα ξεκινάει όταν βρίσκεις προβλήματα εκεί που δεν βλέπουν οι άλλοι.
Όταν κάποιος θεωρεί ότι ζει καλά, είναι δύσκολο να τον πείσεις ότι πρέπει να αλλάξει μεθοδολογία, όταν έχει προβλήματα είναι ανοιχτός σε κάθε τύπου βοήθεια.
Η μνήμη πονάει;
Η μνήμη είναι πληγή. Είναι σαν να ρωτάτε αν η πληγή πονάει. Νομίζω ότι είναι το κορμί που είναι γύρω από την πληγή που πονάει, εκείνος που διαθέτει τη μνήμη, πονάει.
Αυτό είναι αναμενόμενο σε μια κοινωνία όπου κυριαρχεί η λήθη.
Εφόσον η μνήμη αποτελεί μια αντίσταση, και είναι πάντοτε τοπική, αναγκαστικά προκαλεί πόνο σε αυτόν που τη διαθέτει.
Η μνήμη δεν κυριαρχεί ποτέ. Την βλέπω σαν σελιδοδείκτη σε ένα βιβλίο που έχουμε ξεχάσει. Αλλά ο σελιδοδείκτης δεν ξεχνάει.
Η τιμωρία;
Όχι, η μνήμη από μόνη της είναι παθητική, δεν μπορεί να τιμωρήσει.
Όταν συνδυάζεται με νοημοσύνη μπορεί να γίνει κάτι το ανάλογο αλλά από μόνη της όχι.
Γιατί είναι μια καταγραφή που μπορεί να ξεχαστεί κάθε στιγμή.
Το θέμα είναι πως χρησιμοποιείται.
Για μένα η μνήμη είναι το κομμάτι της ανθρωπιάς μέσα στη νοημοσύνη.
Αυτός που δεν έχει μνήμη και είναι ένας εγκέφαλος -με την άποψη της νοημοσύνης- δεν είναι άνθρωπος, είναι μια μηχανή, το κομμάτι της ανθρωπιάς προέρχεται από τη μνήμη.
Γράφετε από χρέος ή από ανάγκη έκφρασης;
Υπάρχουν και τα δύο, υπάρχει ένα ατομικό χρέος που νιώθεις ως άνθρωπος μέσα στην ανθρωπότητα. Για μένα το θέατρό μου εκφράζει κάτι, αλλά δεν υπάρχει μία ξεκάθαρη διαχωριστική γραμμή. Έχω γράψει θέατρο και για την Κύπρο, και για το Ποντιακό και για το Αρμενικό αλλά έχω γράψει και θέατρο «ανεξάρτητο» που είναι πιο φιλοσοφικό και αφορά τον άνθρωπο από μόνο του χωρίς ένα πολιτικό πλαίσιο. Εκεί είναι περισσότερο μια ανάγκη για έκφραση πάνω σε ένα θέμα.
Οι κωμωδίες μου πάντοτε είναι ανθρώπινες, το βλέπω και με το κοινό στη Γαλλία. Είναι έργα του χαμόγελου και μερικές φορές της λύπης.
Έχω γράψει και ένα δράμα για τον Ντα Βίντσι με τον τίτλο «Ο άνθρωπος που δεν υπήρχε».
Όταν το διάβασαν κάποιοι κριτικοί δεν ήξεραν κατά πόσο είναι δράμα και κατά πόσο κωμωδία.. Ή το «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Μπέκετ, θα λέγατε ότι είναι ξεκάθαρα κωμωδία; Αυτό το ύφος έχω, σαν ένα σημείο αναφοράς.
Δυστυχώς πολλές φορές γράφω ένα βιβλίο και με ρωτάνε πως το έγραψα, όχι τι έγραψα.
Με ρωτάνε τι πρωινό τρώω την περίοδο που γράφω, αυτές τις συνεντεύξεις τις σταματάω βέβαια, αλλά το έχω ζήσει και αυτό.
Ναι αλλά αυτά τα στοιχεία πουλάνε
Ναι αλλά εδώ τίθεται το θέμα του «είναι τέρας, έχει και φυσιολογικά πράγματα;».
Έχω συχνά να αποδείξω δύο πράγματα σε μια συνέντευξη με έναν ουδέτερο δημοσιογράφο που δεν έχει ιδέα για μένα:
το ένα ότι είμαι άνθρωπος, το δεύτερο ότι είμαι άντρας.
Και συχνά λέω : «αν ρωτούσατε κάποιον άλλον δεν θα μπορούσε να σας πείσει».
Το κάνουν με μένα επειδή μπορώ να τους απαντήσω και να πείσω ότι δεν είμαι αυτό που νομίζουν.
Σε βλέπουν σαν ένα τέρας - μηχανή, όταν σε ρωτάνε φυσιολογικές ερωτήσεις και δεν απαντάς φυσιολογικά, προβληματίζονται.
_________________
Μόνον εκείνοι που έρπουν δεν πέφτουν ποτέ.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
|
