JP Morgan: Οι τράπεζες μπορούν να περιορίσουν τις απώλειες της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους με… νόμιμα λογιστικά τρικ
10/05/11 - 16:37

Τη λύση της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων δείχνει η JP Morgan Cazanove, στην τελευταία 18σέλιδη έκθεση της για την Ελλάδα, η οποία τιτλοφορείται «Government bond restructuring: an accounting loophole?» (αναδιάρθρωση κρατικού χρέους: ένα λογιστικό παραθυράκι;).

Στην έκθεση αυτή η JP Morgan πιστεύει ότι ενδεχόμενη επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων διατηρώντας σταθερό το κουπόνι μπορεί να απαλλάξει τις τράπεζες από ορισμένες ζημίες, ιδιαίτερα στο χαρτοφυλάκιο HTM (held to maturity – διακράτηση έως τη λήξη), προστατεύοντας έτσι τις τράπεζες από κεφαλαιακές ζημίες, που θα έβαζαν τον κλάδο σε νέες περιπέτειες.
Αντίθετα, σε διαφορετική περίπτωση αναδιάρθρωσης, οι ζημίες που μπορεί να προκληθούν στο χαρτοφυλάκιο AFS (available for sale – διαθέσιμα προς πώληση), θα είναι πολύ μεγαλύτερες, προκαλώντας σημαντικές αναταράξεις στο σύστημα. Υπό αυτήν την προσέγγιση, οι τράπεζες που διακρατούν τα ομόλογα στο χαρτοφυλάκιο HTM έχουν μεγαλύτερο πλεονέκτημα σε σχέση με τις υπόλοιπες πιστώτριες της Ελλάδας.
Αξίζει εδώ να αναφερθεί ένα παράδειγμα που εφαρμόζει η JP Morgan ώστε να γίνει κατανοητή η διαφορά. Ας υποθέσουμε ότι μία τράπεζα κατέχει ένα 6ετές ομόλογο, με επιτόκιο 5%, και η τιμή του σήμερα είναι 98 ευρώ. Όταν η απόδοση φτάσει στο 5,5% η τιμή του θα υποχωρήσει στα 97,50 ευρώ χαμηλότερα δηλαδή από τα 100 ευρώ (ονομαστική αξία). Αν αποφασιστεί επιμήκυνση της αποπληρωμής του στα 10 χρόνια, τότε η δίκαιη αξία του θα φτάσει στα 53 ευρώ, αλλά αυτό θα είναι μικρής σημασίας αφού το ομόλογο έχει μεταφερθεί στο χαρτοφυλάκιο ΗΤΜ. Εάν τηρηθούν οι χρηματοροές με βάση το επιτόκιο 5,5%, τότε η παρούσα αξία θα είναι 96 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερα κατά 2 ευρώ, από την ονομαστική που είναι στα 98 ευρώ. Αυτή θα είναι και η ζημία της τράπεζας, σε αντίθεση με τα 47 ευρώ που θα ήταν εάν το ομόλογο ήταν στο χαρτοφυλάκιο AFS (100-53=47).
Σύμφωνα με την ανάλυση της JP Morgan, οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν περίπου 29 δις. ευρώ ομόλογα (60%) στα χαρτοφυλάκια ΗΤΜ, επομένως η προστασία από το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης είναι μεγαλύτερη, αν μάλιστα λάβουμε ως δεδομένο ότι τόσο το κουπόνι όσο και η ονομαστική αξία παραμείνουν ως έχουν. Μόνο στην περίπτωση της μείωσης των αποδόσεων ή ενός «γενναιόδωρου» haircut θα έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα IASB (IAS 39) που αναθεωρήθηκαν τον Οκτώβριο του 2008 επιτρέπεται η μεταφορά χρεογράφων από το χαρτοφυλάκιο AFS στο χαρτοφυλάκιο ΗΤΜ και στην αναγωγή τους στην ονομαστική αξία. Με βάση αυτήν την οδηγία, οι ελληνικές τράπεζες μετέφεραν σημαντικά ποσά ελληνικών ομολόγων το δεύτερο εξάμηνο του 2010 στο εν λόγω χαρτοφυλάκιο, επισημαίνοντας ως μία κίνηση για την προστασία της κεφαλαιακής τους βάσης. Ωστόσο, η JP Morgan θεωρεί ότι υπάρχουν ελλείψεις στις λεπτομέρειες που έχουν κοινοποιηθεί, γι’ αυτό και η αίσθηση της αγοράς είναι ανησυχητική, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι δεν έχει καθοριστεί ο τρόπος της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.
Πιο συγκεκριμένα, η JP Morgan στέκεται στα εξής στοιχεία: Οι ελληνικές τράπεζες με βάση τα στοιχεία στο τέλος Φεβρουαρίου του 2011 κατείχαν 48,1 δις. ευρώ ελληνικά ομόλογα (ΤτΕ). Εάν υποθέσουμε ότι το 85% εξ αυτών κατατάσσεται στο χαρτοφυλάκιο ΗΤΜ, το 9% στο AFS, και το 6% διατηρείται για trading, και δεδομένου ότι το 30% του ΗΤΜ ήταν πριν στο χαρτοφυλάκιο AFS, τότε το «ασφαλές» ποσό που δε θα υποβληθεί σε ζημίες είναι 28,6 δις. ευρώ (60%), ή διαφορετικά 48,1 δις. ευρώ x 85% x 70%. Υπό τους ίδιους υπολογισμούς σε ζημίες θα υπόκεινται τα 16,6 δις. ευρώ του χαρτοφυλακίου AFS. Εξ αυτών, εάν λάβει κανείς υπόψιν ότι τα ομόλογα διαπραγματεύονται στο 65% της ονομαστικής τους αξίας, τότε οι ζημίες θα είναι της τάξεως των 8,9 δις. ευρώ (16,6 δις. x 35/65).
Αναφορικά με τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο, η JP Morgan αποφεύγει να προχωρήσει σε εκτιμήσεις, αφού οι λεπτομέρειες σχετικά με την διακράτηση ελληνικών ομολόγων είναι πολύ λίγες έως ανύπαρκτες.

www.bankingnews.gr