|
Οικονομία
«Ζεσταίνουν» τα γεωτρύπανα για τα 300 δισ. του «μαύρου χρυσού»
Πρώτη Δημοσίευση: Τρίτη, 07. 06. 2011 - 09:56
Αρχίζουν οι έρευνες στα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου σε Iόνιο και Kρήτη
Νέα δεδομένα και στο θέμα του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, τον οποίο η Βουλγαρία θεωρούσε ασύμφορο και έχει βάλει σε «πάγο»
Η εξόρυξη του «κρυμμένου θησαυρού», που βρίσκεται στο ελληνικό υπέδαφος ξεκινάει. Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας μας, από την οποία, σύμφωνα με τους υπολογισμούς Ελλήνων και ξένων ερευνητών, μπορούν να αντληθούν 300 δισ. ευρώ, όσο περίπου και το χρέος της χώρας, αποφασίστηκε επιτέλους και τα γεωτρύπανα... ζεσταίνουν τις μηχανές τους.
Η δραματική οικονομική κατάσταση της χώρας, επιτάχυνε τις εξελίξεις για την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της χώρας, που ήταν «εγκλωβισμένη» σε ατελείωτες μελέτες και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Η κυβέρνηση προχωρά με γοργό ρυθμό στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου, που θα ανοίξει το δρόμο, μεταβάλλει τις γεωπολιτικές ενεργειακές προτεραιότητες, ιδιαίτερα στην περιοχή μας και οι πρώτοι διαγωνισμοί για ερευνητικές γεωτρήσεις για πετρέλαιο θα πραγματοποιηθούν το 2012. Από τις έρευνες του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και ξένων ερευνητών, που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έχουν χαρτογραφηθεί 10 περιοχές - χρυσωρυχεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες μπορούν να δώσουν πάνω από 4 εκατομμύρια βαρέλια «μαύρου χρυσού» και «πράσινου καυσίμου».
Η αξιοποίηση του πρώτου ελληνικού Πρίνου στην Καβάλα από την Ενεργειακή Αιγαίου, αποδίδει σήμερα 5.000 βαρέλια ημερησίως. Σημαντικότερες ενδείξεις για την ύπαρξη πετρελαίου έχουν δώσει οι περιοχές της Ηπείρου, της ΒΔ Πελοποννήσου, της Ακαρνανίας στην ξηρά, καθώς και τη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου, ο Πατραϊκός και ο Μεσσηνιακός Κόλπος.
Στη Βόρεια Ελλάδα, πιθανές περιοχές εκτός από την Καβάλα, είναι τα Γρεβενά, στην Επανομή, όπου έχει εντοπιστεί ένα επίσης μικρό κοίτασμα φυσικού αερίου, από τα οποία απολήψιμη είναι οριακή ποσότητα 450 εκατ. κ. εκ. και στην περιοχή της Δυτικής Θράκης, καθώς ήδη στην Ανατολική που εντάσσεται στην ίδια γεωλογική λεκάνη, η Τουρκία έχει εντοπίσει περίπου 20 μικρά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα αερίου.
Η περιοχή Μπάμπουρας, στην οποία έχει συμφέροντα και η Τουρκία, μπορεί να δώσει 250 εκατ. βαρέλια πετρελαίου. Η βόρεια Πρίνος μπορεί να δώσει 400 εκατ. βαρέλια περίπου, το Κατάκολο - Ν. Ζάκυνθος 500 εκατ. βαρέλια, η Πρέβεζα 600 εκατ. βαρέλια, η Άρτα 300 εκατ. βαρέλια, ο Θερμαϊκός 30 εκατ. βαρέλια
Οι αγωγοί
Η προώθηση των σχεδίων για εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, δημιουργεί νέα δεδομένα και στο θέμα του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, τον οποίο η Βουλγαρία θεωρούσε ασύμφορο και έχει βάλει σε «πάγο».
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ενέργειας, Γιάννη Μανιάτη, ελπίζεται ότι θα υπάρξει θετική αντίδραση των τοπικών κοινωνιών και των βουλγαρικών αρχών στη νέα περιβαλλοντική μελέτη που υποβλήθηκε πρόσφατα στις αρμόδιες υπηρεσίες.
Η συμμετοχή της Βουλγαρίας στον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, θα εξυπηρετήσει σε μεγάλο βαθμό τα ελληνικά συμφέροντα και θα αποφέρει σημαντικά έσοδα στα επόμενα χρόνια. Μεγάλη σημασία δίνει επίσης η κυβέρνηση και στην κατασκευή αγωγών που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας προς την Ευρώπη. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην γίνει η επιλογή με πολιτικά κριτήρια, αλλά με κριτήρια βιωσιμότητας και τεχνικής ωριμότητας.
Ο κ. Μανιάτης αφήνει για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργιών με τον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος είναι ανταγωνιστικός του ITGI, καθώς στοχεύουν στις ίδιες αγορές και ακολουθούν παρόμοια όδευση. Για να μην κλείσει ο ένας ή άλλος και να είναι βιώσιμοι και οι δύο, η κυβέρνηση εξετάζει την συστηματική επιλογή συνεργιών μεταξύ τους.
Σύμφωνα με τον κ. Μανιάτη, όταν ανοίξουν και νέες πηγές φυσικού αερίου στην περιοχή, όπως στο Τουρκμενιστάν και το Βόρειο Ιράκ, μπορούν να εξεταστούν και άλλες επιλογές, όπως ο αγωγός Ναμπούκο.
Ξεκίνημα με υδρογονάνθρακες
Μαζί με τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για τις έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου, η κυβέρνηση έχει ήδη έτοιμο προς ψήφιση, το νομοσχέδιο, που προβλέπει τη δημιουργία κρατικού φορέα που θα διαχειρίζεται τα θέματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.
Ανεξάρτητα μάλιστα από τη διαδικασία ψήφισης του νομοσχεδίου ετοιμάζεται ήδη ο πρώτος διαγωνισμός για την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης από εξειδικευμένες εταιρείες στη Νοτιοδυτική Ελλάδα, προκειμένου τα στοιχεία να πουληθούν στις εταιρείες που ενδιαφέρονται για ερευνητικές γεωτρήσεις.
Η ανάγκη για επίσπευση των διαδικασιών θεωρήθηκε επιτακτική για την κυβέρνηση, αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ο πρώτος γύρος παραχωρήσεων για έρευνες σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου θα γίνει στα μέσα του 2012. Το νομοσχέδιο για τους υδρογονάνθρακες προβλέπει την εισαγωγή συστήματος «ανοιχτής πόρτας».
Οι περιοχές που θα εντάσσονται στο σύστημα αυτό, θα είναι διαθέσιμες σε μόνιμη βάση και θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και χορήγησης άδειας για έρευνα και εκμετάλλευση. Σημαντικό κίνητρο για την προσέλκυση επενδυτών αποτελεί η μείωση της φορολογίας στο 20% για τις επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιηθούν στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.
Η διάρκεια των ερευνών, σύμφωνα με το νομοσχέδιο για τους υδρογονάνθρακες, η διάρκεια των ερευνών δεν μπορεί να υπερβεί τα επτά έτη για χερσαίες επιχειρήσεις και τα οκτώ έτη για θαλάσσιες, ενώ δίνεται η δυνατότητα παράτασης επιπλέον των 25 ετών του αρχικού σχεδίου εκμετάλλευσης, έως και δύο πενταετίες, όταν αποδεδειγμένα η προβλεπόμενη αρχική διάρκεια δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων.
Η μέθοδος των σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικών δεδομένων, εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι αποτελεί διεθνή πρακτική. Εξειδικευμένες εταιρείες του κλάδου επενδύουν σε έρευνες και τα ευρήματα που προκύπτουν τα πωλούν ως πακέτα πληροφοριών στις εταιρείες οι οποίες ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στις γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα σε διαγωνισμό για έρευνες μη αποκλειστικών σεισμικών και γεωλογικών δεδομένων, έχει ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών που εξειδικεύονται στον τομέα αυτό. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι εταιρείες Petroleum Geo – Services, η εταιρεία που πραγματοποίησε σεισμικές έρευνες με την μέθοδο των multi client surveys στην Κύπρο, η TGS – Nopec Geophysical Company, που επίσης ειδικεύεται σε γεωφυσικές έρευνες, αλλά και η Spectum.
Ο θησαυρός του Αιγαίου και οι τουρκικές προκλήσεις
Μεγάλο ενδιαφέρον, έσοδα εκατομμυρίων δισ. ευρώ, αλλά και τουρκικές προκλήσεις κρύβει το Αιγαίο, όπου υπάρχουν κοιτάσματα στην Ικαρία, τα Δωδεκάνησα κοντά στο Καστελόριζο, οι Κυκλάδες, η Σκόπελος, η Βόρεια και Νότια Λέσβος, αλλά και η Κρήτη, ο θαλάσσιος χώρος της οποίας κρύβει θησαυρό φυσικού αερίου.
Ειδικότερα, υπάρχουν 70 χιλιόμετρα νότια του κόλπου της Μεσαράς στην Κρήτη - στην ονομαζόμενη «Λεκάνη του Ηροδότου» - σε θαλάσσιο βάθος 1.650 μ. και μήκους 15 τουλάχιστον χιλιόμετρων. Σύμφωνα με Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Γεωλογικών Ερευνών, η ευρύτερη περιοχή περιέχει συνολικά αναμενόμενα κοιτάσματα καθαρού μεθανίου (φυσικό αέριο) της τάξης των 15 τρισ. κυβικών μέτρων, ποσότητα ικανή για να καλύψει τις ανάγκες της Ευρώπης σε αέριο για 30 χρόνια (περίπου 500 δισ. κ.μ. ετησίως).
Εάν τα κοιτάσματα αυτά αξιοποιηθούν, τότε μπορούν να καλυφθούν από το 1/5 ως το 1/3 των πετρελαϊκών αναγκών της χώρας, εξασφαλίζοντας έσοδα γύρω στο 1 με 1,5 εκατ. δολαρίων ημερησίως! Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά και οι Τούρκοι, οι οποίοι προχώρησαν με πιο γοργούς ρυθμούς απ' ό,τι η Ελλάδα και έχουν προχωρήσει σε έρευνες σε περιοχή βόρεια της Σινώπης, όπου, όπως υποστήριξε ο πρόεδρος της TRAO Μεχμέτ Ουσιάλ, κατέβηκαν σε βάθος 4.800 μέτρων και βρήκαν πετρέλαιο αρίστης ποιότητας.
Οι έρευνες αυτές δεν αποτελούν πρόβλημα για την Ελλάδα, όσο οι προκλητικές απαιτήσεις των Τούρκων στο Αιγαίο και ιδιαίτερα στο Καστελόριζο, στο οποίο θεωρείται ότι υπάρχει κοίτασμα.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατάει χαμηλούς τόνους, όμως η άποψη που έχει εκφραστεί από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Νταβούτογλου περί γεωπολιτικής, δηλαδή η θεωρία ότι τα νησιά του Αιγαίου αποτελούν τη φυσική προέκταση της Ανατολίας, αιτιολογεί τις διεκδικήσεις της Άγκυρας επί των πλουτοπαραγωγικών πηγών και συγκεκριμένα των κοιτασμάτων υδρογονάνθρακα που, όπως όλα δείχνουν, είναι πλούσια στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή από το Καστελόριζο μέχρι την Κύπρο.
Στην περιοχή όμως, δεν μπορεί να κάνει έρευνες η Τουρκία, καθώς στη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου τέμνονται οι αποκλειστικές ζώνες οικονομικής εκμετάλλευσης της Ελλάδας και της Κύπρου, γι' αυτό και προσπαθεί να την επιβάλει ως «γκρίζα περιοχή». Διαπιστώνοντας ότι στην περιοχή τουλάχιστον του Καστελόριζου το παιχνίδι χάνεται, οι Τούρκοι, σε ό,τι αφορά στο Αιγαίο, καθώς και το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας είναι ρευστό, ζητούν συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων με την Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση αντιδρά σε αυτό το ενδεχόμενο, αλλά προσπαθεί να αποφύγει τις διπλωματικές κόντρες, αυτή τουλάχιστον την περίοδο. Γι' αυτό και αποφασίστηκε οι πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις να γίνουν στα κοιτάσματα του Ιονίου και της Κρήτης.
ΕΛ.ΠΕ., Motor Oil, Energean Oil στην αφετηρια
Μάχη Ελλήνων ισχυρών με διεθνείς κολοσσούς
Βέβαιη θεωρείται η συμμετοχή της νορβηγικής Statoil και της αμερικανικής Noble Energy
Τα τεράστια οικονομικά οφέλη που κρύβει ο φυσικός πλούτος της Ελλάδας και το «πράσινο φως» από την κυβέρνηση για έρευνες πετρελαίου σε Ιόνιο και Κρήτη, θέτουν τους επενδυτές σε θέσεις μάχης, η οποία αναμένεται εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, λόγω των ομίλων κολοσσών, που αναμένεται να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς, οι οποίοι θα πραγματοποιηθούν το 2012.
Νέα δεδομένα στη διεκδίκηση των ερευνών δημιουργεί η συμμετοχή των ΕΛ.ΠΕ., την οποία επιβεβαίωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Γιάννης Κωστόπουλος, στο Ενεργειακό Μεσογειακό Συνέδριο που έγινε στην Αθήνα. Σύμφωνα με τον κ. Κωστόπουλο, τα ΕΛ.ΠΕ. περιμένουν την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τη συμμετοχή τους, τόσο σε χερσαίες, όσο και σε θαλάσσιες περιοχές, η οποία θα γίνει κατά πάσα πιθανότητα μέσω κοινοπραξιών, χωρίς ακόμα να είναι γνωστό ποιες θα είναι οι εταιρείες, με τις οποίες θα συνεργαστούν τα ΕΛ.ΠΕ.
Εκτός από τα Ελληνικά Πετρέλαια, τις διεργασίες στο νέο τομέα των πετρελαϊκών παραχωρήσεων παρακολουθεί στενά η Motor Oil του ομίλου Βαρδινογιάννη, χωρίς όμως να έχει κάνει γνωστό επίσημα το ενδιαφέρον της. Πηγές όμως από την αγορά ενέργειας, θεωρούν σχεδόν σίγουρο ότι η Motor Oil, αυτόνομα ή με κοινοπραξία, θα συμμετάσχουν στο διαγωνισμό.
Από την άλλη πλευρά, σίγουρη θεωρούν οι ενεργειακοί κύκλοι τη συμμετοχή της Μ+Μ, της εταιρείας των ομίλων Βαρδινογιάννη –Μυτιληναίου στις έρευνες για φυσικό αέριο στην Κρήτη. Μια ακόμα ελληνική εταιρεία, η Ενεργειακή Αιγαίου, που εκμεταλλεύεται την περιοχή Πρίνου, όπως είχε αναφέρει η «DEAL», έχει μιλήσει ανοιχτά για το ενδιαφέρον της για τις έρευνες πετρελαίου και μάλιστα επί συγκεκριμένης περιοχής.
Η Energean Oil ενδιαφέρεται να προχωρήσει στη διενέργεια οριζόντιας γεώτρησης στην περιοχή του Κατακόλου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας, Μαθιό Ρήγα, η Energean Oil, θα μπορούσε να αντλήσει το επιβεβαιωμένο μικρό κοίτασμα της περιοχής, χωρίς να απαιτηθεί η εγκατάσταση θαλάσσιας εξέδρας και σε συνθήκες περιβαλλοντικής ασφάλειας, με δεδομένη την εμπειρία ανάλογων γεωτρήσεων στην Καβάλα.
Πέρα από τις ελληνικές εταιρείες, βέβαιη θεωρείται η συμμετοχή της νορβηγικής Statoil και της αμερικανικής Noble Energy. Η Statoil έχει έμμεση παρουσία στην Ελλάδα, μέσω του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, ενώ στις επαφές που έχουν γίνει με κυβερνητικούς αρμοδίους, εκπρόσωποι της νορβηγικής εταιρείας φέρονται να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για περιοχές του Ιονίου.
Ο νορβηγικός κολοσσός έχει αποθέματα 1,1 δισ. βαρελιών πετρελαίου και φυσικού αερίου αξίας άνω των 13 δισ. ευρώ και έχει παρουσία στις ΗΠΑ, τον κόλπο του Μεξικού, την ανατολική Μεσόγειο και τη Δυτική Αφρική. Μέχρι το 2014 θα φέρει φυσικό αέριο στην Κύπρο η αμερικανική Noble, η οποία παρουσίασε στη ΔΕΦΑ της Κύπρου τα πλάνα της για την εξόρυξη και προμήθεια φυσικού αερίου, τα οποία κοστολογούνται στα 10 δισ. δολάρια. Η Noble αναμένεται να συμμετάσχει στις έρευνες για φυσικό αέριο στην Κρήτη.
|
