Σάββατο ή Κυριακή πεθάνεις, Δευτέρα θα σε θάψουν
Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αγωνίζονται χρόνια τώρα να στηρίξουν την παγκόσμια πυραμίδα χρέους, δημιουργώντας νέα χρέη και στη μέση η Ελλάδα δίνει το παράδειγμα σοβαρότητας ξεπουλώντας περιουσία για να μειώσει το χρέος, το οποίο όμως αυξάνει τελικά!
Ζούμε το θέατρο του παραλόγου, την απόλυτη σύγχυση, διότι το οικονομικό σύστημα και οι υπάλληλοι του οι πολιτικοί δεν θέλουν να δουν την αλήθεια κατάματα. Την αλήθεια που δεν είναι άλλη από την χρεοκοπία του μοντέλου της ανάπτυξης μέσω δανεισμένου χρήματος που δεν υφίσταται αλλά προκύπτει από τραπεζικές λογιστικές εγγραφές.
Την αιτία, της δεκαετούς πια κρίσης, την έχουμε αναλύσει κατ’ επανάληψη από αυτό το βήμα και δεν είναι άλλη από την κατάργηση της σχέσης νομισμάτων με τον χρυσό το 1971.
Το πρόβλημα χρέους δεν λύνεται με νέο χρέος. Η κατάσταση δυσκολεύει κάθε μέρα διότι όλοι αρνούνται να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα και απλά θέλουν να το μεταφέρουν στους επόμενους διαχειριστές. Σήμερα δεν το βλέπουν το αδιέξοδο; Το 2010 ας υποθέσουμε ότι έκαναν ένα πείραμα, δεν βλέπουν ότι απέτυχε;
Η λύση είναι μία. Περικοπή του χρέους για τις χώρες που τα νούμερα δεν «βγαίνουν» με κόστος για τους δανειστές. Όσο πιο γρήγορα γίνει αυτό τόσο καλύτερα. Όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό δηλαδή το σενάριο που σας παρουσιάζουν οι τραπεζίτες ως καταστροφικό για να σώσουν τα αφεντικά τους και τις καρέκλες τους.
Μόνο η μείωση του παγκόσμιου χρέους θα οδηγήσει τις οικονομίες σε πραγματική ανάπτυξη σε στέρεες βάσεις. Όσο για τις επιπτώσεις, ναι θα είναι οδυνηρές, αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Σκεφτείτε πόσο λιγότερο οδυνηρές θα ήταν οι συνέπειες αν αντιμετώπιζαν το πρόβλημα πριν 10 χρόνια, πόσο καλύτερες φαίνονται σήμερα οι τότε συνθήκες όταν εκείνη την περίοδο η άποψη ήταν η ίδια με τη σημερινή για την αποφυγή πάση θυσία των χρεοκοπιών.
Τα κράτη μπορούν κάλλιστα να ανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζες τους, μόνο όμως για να εξασφαλίσουν το μίνιμουμ των καταθέσεων 100.000 ευρώ ανά λογαριασμό. Οι υπόλοιποι: μέτοχοι, ομολογιούχοι και μεγαλοκαταθέτες, κάνει να λαβαίνουν, αν μείνει τίποτα. Τα ασφαλιστικά ταμεία επίσης πρέπει να στηριχτούν για να εξασφαλίσουν ένα μίνιμουμ συντάξεων.
Έτσι το συνολικό κόστος θα είναι πολύ μικρότερο για τον φορολογούμενο σε σχέση με το τελικό κόστος όπως θα προκύψει τώρα με την λογική του να μην χρεοκοπήσει κανείς. Όσο καθυστερούν το μπαλόνι φουσκώνει, γεωμετρικά. Έτσι είναι τα μαθηματικά.
Το αδιέξοδο βέβαια πλησιάζει, διότι ενώ στην κρίση 2000-2003 ήταν εύκολο να πληθωρίσουν το σύστημα και δημιουργήθηκε εκ νέου επίπλαστη ευφορία σήμερα φαίνεται πόσο δυσκολότερο είναι διότι τα χρέη των μεγάλων χωρών και των καταναλωτών, ειδικά στις Η.Π.Α,. διπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία.
Το σύνολο του χρέους των Η.Π.Α. για ιδιώτες, επιχειρήσεις και κράτος είναι άνω των 50 τρις δολαρίων, 300% του ΑΕΠ! Εκ νέου το αναφέρω διότι ξαφνικά τα αγγλοσαξονικά μέσα ενημέρωσης μας παρουσιάζουν ένα ευρωπαϊκό χάλι που υποσκάπτει τα θεμέλια της παγκόσμιας οικονομίας ενώ οι Η.Π.Α. που έχουν βάλει την πρέσα δολαρίων μπροστά λύνουν όλα τα προβλήματα. Τουλάχιστον ο ευρωπαίος και ειδικά ο Γερμανός έχει καταθέσεις και όχι χρέη.
Στα της Ελλάδας, που είναι πρωταθλήτρια στην κατανάλωση με δανεικά, η κυβέρνηση ανέλαβε να σώσει τη χώρα με το πρώτο μνημόνιο και με σχέση χρέους/ΑΕΠ στο 110%. Μετά από όλες τις τελευταίες αλλεπάλληλες σωτηρίες από τους εθνοσωτήρες εγχώριους και μη, σήμερα το χρέος οδεύει στο 180% διότι η οικονομία βουλιάζει. Το δράμα θα είναι να προωθηθούν σενάρια τύπου “eureka”, να αποψιλωθεί η χώρα από περιουσιακά στοιχεία στο πάτο των αποτιμήσεων για να πληρωθούν ανυπόθηκα ομόλογα και να επιστρέψει το χρέος πάλι στο 100%!! Να μην αναφέρουμε ότι 125 δις που εικάζεται ως αξία της περιουσίας δεν συγκεντρώνεται σε καμία περίπτωση υπό καθεστώς εκποίησης.
Υπάρχει κίνδυνος σήμερα ο πλανήτης να εισέλθει σε ένα αποπληθωριστικό σπιράλ αφού τα μέτρα που λαμβάνονται δεν αντιμετωπίζουν την ρίζα του προβλήματος και στοχεύουν στην συνέχιση της εξυπηρέτηση των υπέρογκων χρεών.
Τα πακέτα βοήθειας που ενορχηστρώνονται δεν βοηθούν την πραγματική οικονομία διότι δεν υπάρχει διάθεση για ανάληψη ρίσκου από τους ιδιώτες με συνέπεια να μην υπάρχει ζήτηση για δάνεια, αλλά μόνο για θαλασσοδάνεια. Απλά κρατούνται οι χρηματιστηριακές αποτιμήσεις σε ένα επίπεδο για να μην καταρρεύσουν τα βιβλία των τραπεζών.
Το πνίξιμο των οικονομιών σε όλο το δυτικό κόσμο από τις πρωτοφανείς περικοπές για να εξυπηρετείται απλώς και όχι να μειώνεται ένα αχαλίνωτο χρέος εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους κοινωνικών αναταραχών με άγνωστες συνέπειες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε πόλεμο.
Αν δεν αλλάξει κάτι θα οδηγηθούμε σε σφοδρό αποπληθωρισμό των αξιών βραχυχρόνια με άμεσο επακόλουθο τον υπερπληθωρισμό αφού ο πανικός θα οδηγήσει τους πολιτικούς σε μαζικό τύπωμα για να πληθωριστεί το χρέος με εξίσου σοβαρές συνέπειες για την κοινωνία και τους μη προνομιούχους.
Δυστυχώς εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, η Ελλάδα, είτε θα παραμείνει στο ευρώ και όλες οι αξίες και τα ημερομίσθια θα κινηθούν 50-75% χαμηλότερα , είτε θα εξέλθει του ευρώ με άγνωστη εξέλιξη. Ασφαλώς καλύτερα εντός ευρώ διότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη σε έλληνες πολιτικούς να διαχειριστούν οικονομία που θα εκδίδει δικό της νόμισμα. Άν υπάρχει βέβαια και το ευρώ σε μερικά χρόνια και δεν έχει αποχωρήσει η Γερμανία.
Εντός τους ευρώ όμως με συνεχείς περικοπές και διατήρηση του χρέους άνω του 100% του ΑΕΠ δεν γίνεται. Το κούρεμα είναι αναπόφευκτο.
Πάντως και στις δύο περιπτώσεις, εντός ή εκτός, η κρίση θα είναι μεγάλη και πολυετής. Το βιοτικό επίπεδο θα υποβαθμιστεί σοβαρά. Η χώρα πρέπει να αλλάξει μοντέλο διαβίωσης. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Το μίγμα μόνο μπορεί να αλλάξει για πιο ισορροπημένη κατανομή βαρών.
Ναι στη μείωση του δημοσίου τομέα με πλάνο, ναι στην πάταξη της φοροδιαφυγής, όχι στην πώληση κρατικής περιουσίας σε αυτές τις τιμές, ναι στη γενναία μείωση του χρέους.
Η χώρα έχει σιωπηρό σύμμαχο την Γερμανία στο τελευταίο και πρέπει να το εκμεταλλευτεί αντί να επαναλαμβάνει αυτιστικά ότι θα εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις.
Μετά από χρόνια, με εγκαθίδρυση παραγωγικού ιστού, χωρίς ελλείμματα, με χαμηλότερο εργατικό κόστος και μικρότερο δημόσιο τομέα, η χώρα θα ανακάμψει και πάλι διότι έχει στρατηγικά πλεονεκτήματα.
Επενδυτικά τώρα, τα μετρητά υπάρχει εκ νέου πιθανότητα, βραχυχρόνια, να αποκτήσουν και πάλι αξία αν εισέλθουμε σε περίοδο αποπληθωρισμού. Αυτή την περίοδο Η.Π.Α. και Ευρώπη φλερτάρουν με την ύφεση, αν δεν είναι ήδη σε αυτή, ενώ ταυτόχρονα η Κίνα οδεύει σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης έχοντας να αντιμετωπίσει μπροστά μια φούσκα ακινήτων.
Σε κάθε περίπτωση χαμένοι στην νέα εποχή θα είναι οι σημερινοί μέτοχοι των τραπεζών, όχι μόνο των ελληνικών. Αν γίνουν τα απαραίτητα κουρέματα θα χρειαστούν μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου. Αν δεν γίνουν κουρέματα στα κρατικά χρέη οι οικονομίες θα οδηγηθούν σε ύφεση και οι επισφάλειες από τα ιδιωτικά χρέη θα είναι μεγαλύτερες αρά και πάλι δημιουργούνται υψηλές ανάγκες κεφαλαίων.
Τα δεκαετή ομόλογα Γερμανίας με απόδοσης 1,7% και Η.Π.Α. με 1,9% σίγουρα δεν είναι όσο ασφαλή παρουσιάζονται, αν και πρόσκαιρα σε σενάριο αποπληθωρισμού μπορεί να δούμε φαινόμενα Ιαπωνίας και να κινηθούν ακόμη υψηλότερα οι τιμές τους. Είμαστε όμως σε περίοδο φούσκας και μακροπρόθεσμα δεν είναι καλή επιλογή.
Ακίνητα υποτιμημένα , κάτω του κόστους κατασκευής, υπάρχουν άλλα όχι στην Ελλάδα. Εντός της χώρας με νόμισμα ευρώ τα ακίνητα έχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια πτώσης.
Είμαι, επιτέλους, θετικός για το ελληνικό χρηματιστήριο, μακροπρόθεσμα. Αποτινάσσω των ταμπέλα της αρκούδας για όσους με παρακολουθούν από παλιά χωρίς να ενδύομαι ταύρος ακόμα.
Το ελληνικό χρηματιστήριο μετά από σοβαρό κούρεμα του δημοσίου χρέους θα έχει μεγάλες ευκαιρίες σε εταιρείες που δεν είναι υπερδανεισμένες και εκτός χρηματοοικονομικού κλάδου. Ο στόχος σήμερα είναι να βρεις την εισηγμένη που θα υπάρχει σε 10 χρόνια χωρίς να έχει κάνει διαδοχικές αυξήσεις κεφαλαίου. Αυτές που θα υπάρχουν θα έχουν πολλαπλάσιες τιμές των σημερινών.
Η αγροτική γη είναι σταθερή αξία με πρόβλημα την γνώση για την αξιοποίηση της.
Άφησα τελευταίο την προσφιλή μου επένδυση, το πολύτιμο μέταλλο. Πρόσκαιρα μπορεί να ταλαιπωρηθεί, σε σενάριο επανάληψης 2008. Με περιορισμό της ρευστότητας δεν αποκλείεται η διόρθωση να είναι μεγαλύτερη από τη σημερινή.
Το 2008 έπεσε από τα τότε υψηλά του σχεδόν 30%. Την δεκαετία του ΄70 πριν το μεγάλο πληθωρισμό, διόρθωσε από τα 200$ στα 100$ πριν ξεκινήσει το τελευταίο μεγάλο ράλι για τα 800$.
Πιστεύω ότι τα υψηλά αυτή της κίνησης που ξεκίνησε το 1999 δεν τα έχουμε δει ακόμα και αυτά θα ολοκληρωθούν με παραβολική άνοδο. Με επιτόκια μηδενικά και τα κράτη να προσπαθούν να πληθωρίσουν το σύστημα δεν έχει λόγο να γκρεμιστεί.
Η διόρθωση είναι θεμιτή διότι αρκετοί που το θεωρούσαν φούσκα στα 1000 δολάρια πείστηκαν ότι θα περάσει τα 2000 δολάρια σύντομα…. η αγορά δεν χαρίζει λεφτά. Επίσης όλοι πλέον το βλέπουν και το συζητάνε αλλά «ουρές» για αγορές δεν είδαμε ακόμα. Σε κάθε περίπτωση θα συνεχίσει να υπεραποδίδει έναντι των χάρτινων περιουσιακών στοιχείων.
Γενικά παρά τον κίνδυνο αποπληθωρισμού σε βραχυχρόνιο επίπεδο, ένα χαρτοφυλάκιο πρέπει να έχει κυρίως αληθινά περιουσιακά στοιχεία και λιγότερο χάρτινα. Είναι εξαιρετικά κρίσιμη η συγκυρία και τα επόμενα χρόνια θα ζήσουμε την κατάρρευση του συστήματος όπως το ξέραμε τα τελευταία 30 χρόνια. Αν η μετάβαση στο νέο σύστημα γίνει αναίμακτα θα είναι μεγάλη επιτυχία.
Η σημερινή κατάσταση, που εξυπηρετεί μόνο λίγους παγκοσμίους, που έχουν συσσωρεύσει τεράστιο πλούτο και δεν δέχονται να απολέσουν τμήμα αυτού για να μην ζήσουμε δράματα θα διαλυθεί λόγω πλεονεξίας. Διαφορετικά θα τα αγοράσουν όλα σε προκλητικές τιμές με χρήμα ψεύτικο που οι ίδιοι έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν μέσω των τραπεζών τους.
http://www.capital.gr/News.asp?id=1293911
